پرشین پت > > سرگذشت تنها یوزپلنگ آسیایی موجود در اسارت

سرگذشت تنها یوزپلنگ آسیایی موجود در اسارت

تاریخ ایجاد 1389/01/24
مشاهده 5872
بازگشت

سرگذشت تنها یوزپلنگ آسیایی موجود در اسارت

آزادی در اسارت

مژگان جمشیدی

در پیچ و خم جاده خاکی به سمت میاندشت در حال حرکت بودیم و هر بار با افتادن خودرو اخل یک عارضه طبیعی سرم محکم به سقف ماشین می‌خورد، اما شوق و نگرانی از لحظه ملاقات ما با تنها یوزپلنگ آسیایی موجود در اسارت اجازه نمی‌داد تا به درد سر فکر کنم، هر چند این نخستین بار نبود که به دیدار «کوشکی» می‌رفتم اما دلم می‌خواست یکبار دیگر او را از نزدیک ببینم تا قصه پرغصه او و دیگر یوزپلنگ‌های ایران را برای خوانندگان روایت کنم. شاید بتوان کاری کرد که دیگر حكایت ماریتا (یوزپلنگی که 9 سال در پارک پردیسان تهران زندگی کرد و سرانجام درتنهایی مرد) برای کوشکی تکرار نشود و حداقل بتوان از این یوز برای آگاه‌سازی افکار عمومی استفاده‌ای مناسب کرد. با این حال نگران لحظه برخورد گروه اعزامی خبرنگاران با این یوزپلنگ تنها بودم. هرچند همه آنها افرادی بودند علاقه‌مند به محیط زیست اما هیچ یک تاکنون یوزپلنگ را از نزدیک ندیده بودند و همین امر باعث ایجاد هیجان در اغلب آنها شده بود تا هر چه زودتر به سایت تحقیقاتی و تکثیر یوزپلنگ ایرانی در پناهگاه حیات وحش میاندشت برسند.
دوربین فیلمبرداران صدا و سیما و عکاسان از کیلومترها آن طرف‌تر آماده ثبت این لحظه بود و علیرضا جورابچیان، مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی به اتفاق نگارنده بارها در مورد نحوه برخورد با «کوشکی» با خبرنگاران صحبت کردیم. «داخل محوطه محصور رفتید لطفا پراکنده نشوید، گروهی حرکت کنید، موبایل‌ها را خاموش کنید، با هم حرف نزنید، مقابل دوربین همکارانتان قرار نگیرید تا آنها فیلم و عکس مورد نظرشان را تهیه کنند، هیجانات خود را کنترل کنید، جیغ نکشید، اگر می‌ترسید داخل محوطه نیایید، مطمئن باشید که یوزپلنگ هیچ آسیبی نه به شما که به هیچ انسانی وارد نمی‌کند و بیشتر از آنکه شما از او بترسید او از شما می‌ترسد، این موارد را رعایت کنید تا استرس و فشار کمتری به حیوان وارد شود و...»

میاندشت و غیبت چند‌ساله یوزها

پناهگاه حیات وحش میاندشت تنها زیستگاه دشت‌زی یوزپلنگ ایرانی در کشور محسوب می‌شود چرا که سایر زیستگاه‌های دشتی کشور با توسعه اراضی کشاورزی، کانون‌های تجمع انسانی و تبدیل به چراگاه از بین رفته و همین امر موجب شده تا جمعیت آهو نیز در دشت‌های کشور تا حد زیادی کاهش یا حتی در برخی مناطق کاملا منقرض شود بدین ترتیب یوزپلنگ‌ها نیز با کمبود طعمه مواجه شده یا از گرسنگی و ضعف از بین رفتند یا در تیررس شکارچیان و مردم قرار گرفتند و همان تعداد محدود باقیمانده نیز به کوهپایه‌ها پناه بردند اما در میاندشت هنوز نزدیک به 300 راس آهو وجود دارد و گفته می‌شود تعداد اندکی یوزپلنگ نیز در این منطقه باقی مانده است(هر چند اکنون پنج‌سالی است که گزارش مستندی از مشاهده یوزپلنگ در این منطقه منتشر نشده است).
میاندشت در جنوب استان خراسان‌شمالی و در حوزه استحفاظی شهرستان جاجرم واقع شده و اکنون دو سال است که میزبان یک قلاده یوز ایرانی است که پیشتر از یک شکارچی محلی گرفته شده بود. نامش کوشکی است و در یک محوطه محصور در میاندشت نگهداری می‌شود. سرنوشت کوشکی شاید همچون سرنوشت دیگر یوزپلنگ‌های ایران دردآور نباشد اما وقتی در فاصله 6،5 متری او برای دقایقی آرام می‌گیری و چشم در چشم او می‌دوزی نگاهش از درد اسارت و تنهایی حکایت می‌کند.
زمستان 86 بود که یکی از شکارچیان محلی او را از دیگر شکارچیان منطقه در اطراف شاهرود تحویل می‌گیرد و به سازمان محیط زیست می‌سپارد. در آن زمان او توله‌ای 7،6 ماهه بیشتر نبود و گفته می‌شد شکارچیان با تعقیب یک ماده یوز که مادر این توله بوده سرانجام موفق شدند مادر را از فرزند جدا کرده و توله را بربایند. توله مدت‌ها در اختیار شکارچیان بود تا با دریافت مبلغی آن را به خریداران یوز در خارج از کشور تحویل دهند. اما یک شکارچی دیگر با اطلاع از این موضوع و با علم به اینکه نسل یوزپلنگ آسیایی در سراسر قاره آسیا منقرض شده و تنها درایران تعداد محدودی از آن باقی مانده، این توله را در قبال پرداخت مبلغی از دیگر شکارچیان می‌خرد و در اختیار سازمان محیط زیست می‌گذارد. نام این شکارچی، کوشکی بود و به همین دلیل توله یوز از آن به بعد کوشکی نام گرفت.
کوشکی از دست شکارچیان آزاد شد اما این آزادی برای او رنج اسارت و زندان دیگری را به همراه داشت. شاید بیندیشید که کوشکی، یوزپلنگ خوشبختی بود که مانند سایر توله یوزها در آتش ناآگاهی چوپانان محلی زنده زنده کباب نشد و یا مانند دیگر توله‌های یوز که در سال 1373 از فرط تشنگی برای خوردن آب به سر چشمه‌ای در حاشیه یکی از نخلستان‌های شهر بافق آمده بودند، زیر ضربات چوب و چماق مردم له نشد و یا مانند دیگر یوزهایی که هر ساله در اثر برخورد با خودروهای عبوری در جاده‌های مرکزی ایران کشته می‌شوند، نمرد و یا با شلیک گلوله شکارچیان کشته نشد و پوست زیبایش پای تخت خواب شکارچی پهن نشد اما در نهایت به گوشه زندانی افتاد که زندانبانش خواسته و ناخواسته سازمان حفاظت محیط زیست بود! به چه جرمی؟! به جرم اهلی شدن! چرا که او از حالت یک حیوان وحشی به یک حیوان نیمه وحشی و در برخی موارد حتی اهلی، تبدیل شده بود و دیگر قابلیت رهاسازی در طبیعت را نداشت.

لحظه دیدار فرا رسید

تیم اعزامی خبرنگاران از خودروهای سازمان محیط‌زیست پیاده می‌شوند و با اشتیاق پشت محوطه 12 هکتاری که برای او فنس‌کشی شده، قرار می‌گیرند، دوربین‌ها آماده می‌شوند و تذکرات بار دیگر از سوی مدیر کل محیط‌زیست استان خراسان شمالی و مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی تکرار می‌شود‌: «سکوت کنید، پراکنده نشوید و...» بچه‌ها وارد محوطه شده و در یک چشم به هم زدن در سراسر منطقه پراکنده می‌شوند، عده‌ای دوربین به دست می‌دویدند و عده‌ای نیمه خیز کمین می‌کردند و ناگهان از جا بلند شده و می‌دویدند. یکی از خبرنگاران رسانه ملی به محیط‌بان منطقه می‌گفت: تفنگ با خودتان آوردید؟! اگر حمله کرد... !»
کوشکی که محل اختفایش برای همه لو رفته بود از کنار فنس محوطه شروع به دویدن کرد و تعدادی از خبرنگاران و عکاسان و فیلمبرداران نیز به دنبال او‌! تا اینکه در کنج محوطه محصور، توسط خبرنگاران احاطه شد. شاتر دوربین‌ها پشت هم به صدا در می‌آمد و کوشکی که از حضور این جماعت احساس وحشت کرده بود خرناس می‌کشید و جلو عقب می‌رفت. انگار همه فراموش کرده بودند که قرار بود در گوشه‌ای آرام بگیرند تا خرگوشی که به عنوان طعمه،هر دو روز یکبار توسط محیط‌بانان برای او زنده‌گیری می‌شود رهاسازی شود تا بعد، از لحظه شکار طعمه او عکاسی و فیلمبرداری کنند. کوشکی در یک چشم به هم زدن سرانجام خود را از دام خبرنگاران نجات داد و در محوطه، دور از چشم گروه خود را استتار کرد. علیرضا جورابچیان ناامید از این رفتار به بیرون منطقه رفت اما خبرنگاران که متوجه عجله خود و رفتار اشتباه‌شان شده بودند در یک گوشه جمع شدند تا شاید دوباره کوشکی بیاید. سرانجام بعد از یک ساعت کوشکی آمد، خرگوش نیز بعد از دقایقی رهاسازی شد اما از فرط استرسی که به او وارد شده بود و مدت‌ها در دست محیط‌بان دست و پا زده بود‌، عضلاتش از کار افتاده و روی زمین بی‌حرکت مانده بود. کوشکی بالای سر خرگوش آمد، با دهان ضربه آرامی به او زد اما از خیر شکار آن گذشت و دوباره از نظرها محو شد. هرچند اغلب خبرنگاران از این رخداد و عجله‌ای که به خرج داده بودند پشیمان بودند، اما بعد از این ملاقات انگار موجی از علاقه و اشتیاق به حیات‌وحش در آنها ایجاد شده باشد، مرتبا از علت تنهایی کوشکی و سرنوشت سایر یوزهای ایران می‌پرسیدند. چرا یک جفت برای کوشکی نمی‌آورید؟ چرا او را در طبیعت رها نمی‌کنید؟ چه برنامه‌ای برای کوشکی دارید؟ چند یوز در ایران باقیمانده است؟ و ده‌ها چرای دیگر.
برای او نمی‌توان یک ماده از طبیعت زنده‌گیری کرد و به این محوطه انتقال داد، چون جمعیت یوز این‌قدر در طبیعت کم است که جدا کردن یک ماده از طبیعت، تنها ریسک انقراض را بیشتر می‌کند و کارشناسان خارجی و داخلی آن را تایید نمی‌کنند. نمی‌توان او را در طبیعت رها کرد چون در طول زندگی‌اش جز خرگوش و نهایتا توله گراز چیز دیگری نخورده و قدرت تعقیب طعمه برای شکار در مسافت‌های طولانی را از دست داده است. این یوزپلنگ به قدری اهلی شده که حتی از حضور یک بز اهلی در محوطه محصورش هم می‌ترسد! به همین دلیل او اکنون محکوم به حبس ابد است.
کوشکی یکی از آخرین بازمانده‌های جمعیت کوچک یوزپلنگ آسیایی است که امروز در سراشیبی انقراض قرار گرفته است. هر چند پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و گروه‌های همکار آن در داخل و خارج و نیز محیط‌بانان زحمتکش محیط‌زیست تلاش زیادی برای حفاظت از این گونه کمیاب کرده‌اند اما هنوز هم بسیاری از تصمیم گیران و برنامه ریزان دولتی بی‌توجه به آنچه از دست می‌رود سعی در بهره‌برداری از منابع طبیعی (با صدور پروانه چرا و پروانه شکار علفخواران)، منابع معدنی و نفت و گاز موجود در این مناطق و احداث جاده‌های متعدد و تکه تکه کردن زیستگاه‌های یوز دارند. جمعیت یوز ایران از 500 قلاده‌ای که اسکندر فیروز (بنیان‌گذار سازمان محیط‌زیست ایران ) و دکتر اسماعیل اعتماد در 60 سال گذشته تخمین زده بودند، امروز به 70 قلاده رسیده است. تعداد زیستگاه‌های یوز از 46 زیستگاهی که در سال‌های قبل از انقلاب موجود بود امروز به 10 زیستگاه کاهش یافته، ضمن اینکه نسل یوز در بسیاری از مناطق کشور همچون خوش‌ییلاق و پارک ملی گلستان کاملا منقرض شده است.
وضعیت رقت‌انگیزی که امروز دچار سریع‌ترین دونده جهان شده، معلول بی‌توجهی ما ایرانیان است. ما انسان‌هایی که انقراض و نابودی گونه‌های جانوری و گیاهی کشورمان، هرگز شرمساری و ملال و دغدغه خاطری در ما بر‌نمی‌انگیزد. غافل از آنکه آنچه از دست می‌دهیم دیگر برگشت‌پذیر نیست و چه مفت و آسان تنوع زیستی ایران را ازدست می‌دهیم. انقراض هرگونه جانوری و گیاهی در کشورمان همچون انقراض نسل ببر مازندران و شیر ایرانی، زنگ خطر بزرگی برای تخریب اکوسیستم و محیط پیرامون ما است که در نهایت عواقب این تخریب‌ها دامن خود ما انسان‌ها را می‌گیرد. یوزپلنگ ایرانی امروز سمبل حیات وحش و نماد تنوع زیستی ایران و بخشی از گنجینه ژنتیکی کشور ماست که اگر دیر بجنبیم شاید فردا دیگر دیر باشد.

__________________

.
.
.

اون حیوون کوچولو
می تونه نیمه گمشده ای از زندگی تو باشه ..

The underlying connection was closed: An unexpected error occurred on a send.

نظرات کاربران

ارسال به دوستان

نام شما

ایمیل شما

ایمیل گیرنده

توضیحات

کد امنیتی

کدی که در زیر نمایش داده شده است را وارد نمایید

کاربران با این تگها این مقاله را پیدا کرده اند :

◄ خانه گربه جنگ ستارگان
◄ مبلمان مدولار برای گربه های خانگی
◄ اسباب‌بازی‌های گهواره‌ای به شکل هیولا
◄ خانه گربه مدرن
◄ مبلی برای انها که گربه دارند
◄ مبل برای گربه ها
◄ بسته بندی عسل غیرمعمول
◄ مبلمان مدرن گربه‌پسند
◄ حیوانات خوردنی
◄ خانه گربه مدرن
◄ بسته بندی عسل
◄ گهواره ای برای گربه
◄ مبلمان مدرن گربه‌پسند
◄ دستگیره هایی شبیه به اختاپوس
◄ وشیدنی ساده به دم گربه‌ای
◄ کیف دستی خلاقانه ای که شبیه یک گربه
◄ Homer Simpson Backs Into Bushes
◄ خلال دندان جوجه تیغی
◄ جعبه گوسفندی برای گاموا
◄ جوجه تیغی جلیقه ای
◄ شامپو بچه لاستیکی اردک
◄ کفش‌های خلاقانه طراحی‌شده برای شبیه به دو موش
◄ ظرف کره ای جذاب با طرح نهنگ بازیگوش
◄ خرگوش های خرگوش واقعی
◄ کیف منحصر به فرد و جسورانه ای به شکل موش
◄ حیوان وحشی درونی خود را رها کنید
◄ قیچی آشپزخانه خلاقانه با دسته خفاشی
◄ کیف منحصر به فرد و جسورانه ای به شکل موش
◄ بلوک چاقوی خلاقانه
◄ کیف مدرسه مینیاتوری ژاپنی که برای سگ شما
بعدی 1 قبلی

صفحه-نخست » دنیای حیوانات

خبر های روز حیوانات خانگی

معرفي نژاد گربه

اخبار ومقالات - گالری

نمایش متن مقالات

سرگذشت تنها یوزپلنگ آسیایی موجود در اسارت

عقاب

یوزپلنگ

سرگذشت 8

تنها 123

یوزپلنگ 96

موجود 66

آسیایی 38

اسارت 17

قورباغه

ماده

ایران

مجسمه

کشف

ژاپن

سرطان

دنیا

حمام

قیمت روز موبایل

10 خبر اخر سایت

جدیدترین مقالات

◄ خانه گربه جنگ ستارگان خانه گربه جنگ ستارگان خانه گربه AT-AT خانه گربه حمل و نقل زرهی تمام زمین خانه گربه ATAT ویتنی فابر AT-AT Walker Cat House خانه گربه جنگ ستارگان AT-AT Star Wars AT-AT Walker Cat House ◄ مبلمان مدولار برای گربه های خانگی خانه گربه ممتاز ساخته شده از چوب با کیفیت بالا و پوست گوسفند مجلل از طرحی از بالا به پایین استفاده می کند تا پناهگاهی راحت برای گربه شما فراهم کند. مبلمان مدولار برای گربه های خانگی طراحی شده توسط Catissa از Haapsalu، استونی. صرفه جویی در فضا و طراحی قابل نصب بر روی دیوار، فضای کف را به حداکثر می رساند و آن را برای خانه هایی با هر اندازه ای ایده آل می کند. سطوح رنگ شده در برابر تجمع گرد و غبار مقاوم هستند و تمیز کردن آنها بسیار آسان است و ظاهری بکر را همیشه تضمین می کند. خانه گربه مدولار معلق مکانی سرگرم کننده و امن برای آرامش است. با استفاده از نردبان همراه، حیوان خانگی شما به راحتی به خانه درخت گربه دسترسی خواهد داشت ◄ اسباب‌بازی‌های گهواره‌ای به شکل هیولا اسباب‌بازی‌های گهواره‌ای به شکل هیولا طراحی شده‌اند تا تعادل کامل را حفظ کنند و بدون خطر واژگونی، ریتم تاب خوردن بهینه را امکان‌پذیر می‌سازند. Rocking Monsters ساخته کنستانتین بولیموند شبیه کوسه ها و دیگر موجودات دریایی است. آنها یک سواری راحت را برای بچه ها در هر اندازه ای فراهم می کنند. ایمنی اولویت اول است. هر هیولای گهواره ای به طرز ماهرانه ای از نظر وزن و نسبت های فیزیکی متعادل است. طراحی شده و ارگونومیک برای کودکان با قد 3 فوت و بالاتر. این اسباب‌بازی‌های چوبی سرگرم‌کننده با گوشه‌های گرد، سطوح صاف، و پرداخت صیقلی، ساعت‌ها بازی بدون نگرانی را برای کودکان فراهم می‌کنند. ◄ خانه گربه مدرن خانه گربه مدرن با گوشه های گرد و رنگ سیاه سرد به عنوان فضایی عالی برای استراحت، بازی و پنهان شدن گربه شما عمل می کند. خانه گربه "Retro Box Black" ساخته شده توسط PurrFur از تخته سه لا با کیفیت بالا. تخت گربه دارای یک بالشتک نرم است تا یک مکان خواب راحت و یک مخفیگاه بازیگوش برای گربه های خجالتی فراهم کند. طراحی لبه های گرد به آن اجازه می دهد تا به طور یکپارچه با دکوراسیون منزل شما ترکیب شود. PurrFur Cat House کاملاً مونتاژ شده وارد می‌شود، در وقت شما صرفه‌جویی می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که گربه شما می‌تواند فوراً در مکان دنج جدید خود شیرجه بزند. ◄ مبلی برای انها که گربه دارند مبل مدولار ساخته شده از بخش های مختلف دارای محفظه های ذخیره سازی و قسمت های اختصاصی برای کاوش یا استراحت گربه شما است. مبل توری مفهومی طراحی شده توسط استودیو مبلمان SUNRIU مستقر در تایوان. خطوط تمیز و طراحی متفکرانه مبل توری را به انتخابی هوشمندانه برای کسانی تبدیل می کند که به دنبال سادگی هستند بدون اینکه سبک یا کارایی را به خطر بیندازند. قاب چوبی پوشیده شده با روکش پارچه ای نرم و ظریف به این مبل کمک می کند تا به راحتی در هر فضایی قرار گیرد. صاحبان آینده قادر خواهند بود بخش‌ها و ماژول‌های مبل را جابه‌جا کنند تا چیدمان صندلی‌های چند منظوره ایجاد کنند. انسان‌ها می‌توانند کتاب‌ها، گیاهان داخل خانه و اقلام کوچک را در قفسه‌های مختلف که توسط طراحی SUNRIU در کناره‌های مبل توری ادغام شده‌اند، ذخیره کنند. ◄ مبل برای گربه ها مبل مدولار پوشیده از بافت پارچه زرد که شبیه خز نرم گربه است دارای یک تکیه گاه راحت با تونل گرد یکپارچه برای عبور گربه است. مبل راهرو طراحی شده توسط SUNRIU یک مبلمان مدرن برای صاحبان حیوانات خانگی است. اگر حیوانات خانگی کوچکی در خانه دارید، آنها تونل داخلی را که فقط برای آنها طراحی شده است، دوست خواهند داشت. مبل جالبی که هم برای شما و هم برای گربه شما ساخته شده است! چه یک آپارتمان استودیویی یا یک خانه بزرگ داشته باشید، طراحی مدولار کاناپه Aisle به طور یکپارچه با هر اتاق نشیمن سازگار است. پس از یک روز طولانی، وقت خود را با گربه خود روی این مبل بگذرانید و اجازه دهید بافت پارچه ای نرم آن شما را به بهشت آرامش ببرد. ◄ بسته بندی عسل غیرمعمول بسته بندی عسل غیرمعمول شبیه سر چوبی لگوی زنبوردار است که با توری محافظ پوشانده شده است. "عسل زنبوردار" توسط Busy Bee برای Ergastiri Meliou طراحی شده است. عسل آویشن نفیس در بسته بندی هوشمندانه که ضیافتی برای چشم است. در داخل جعبه، 250 میلی لیتر عسل آویشن یونانی خالص را در یک ظرف شیشه ای خواهید دید که با یک برچسب شیک با طراحی مدرن تکمیل شده است. جعبه ساده به چیزی غیرمنتظره و عجیب تبدیل شده است، در حالی که یک هدف عملی در محافظت از شیشه عسل دارد. بسته بندی خلاقانه عسل یک عنصر شگفت انگیز و لذت را به ارائه کلی اضافه می کند و آن را به یاد ماندنی و متمایز می کند. ◄ مبلمان مدرن گربه‌پسند مبلمان مدرن گربه‌پسند به‌طور یکپارچه میز قهوه‌خوری چوبی را با بانوج گربه‌ای که در زیر آن تعبیه شده است، ترکیب می‌کند. میز Kikko که توسط LABBVENN برای لذت انسان و گربه طراحی شده است، یک مکان استراحت راحت برای گربه شما ارائه می دهد. میز قهوه خوری مینیمالیستی، غنی شده با عناصر فلزی و یک بانوج پارچه ای لحافی، فضایی شیک و کاربردی را برای دوست پشمالوی شما فراهم می کند. بانوج گربه که در چهار رنگ موجود است، به راحتی برای شستشو قابل جابجایی است و مکانی تمیز و دلپذیر برای خواب و آرامش گربه را تضمین می کند. ◄ حیوانات خوردنی حیوانات، هیولاها، موجودات عجیب و غریب و آثار هنری خوراکی ساخته شده از غذا. هنر خلاقانه غذایی توسط هنرمند بصری مستعد لندن هلگا استنتزل. ◄ خانه گربه مدرن خانه گربه مدرن با گوشه های گرد و رنگ سیاه سرد به عنوان فضایی عالی برای استراحت، بازی و پنهان شدن گربه شما عمل می کند. خانه گربه "Retro Box Black" ساخته شده توسط PurrFur از تخته سه لا با کیفیت بالا. تخت گربه دارای یک بالشتک نرم است تا یک مکان خواب راحت و یک مخفیگاه بازیگوش برای گربه های خجالتی فراهم کند. طراحی لبه های گرد به آن اجازه می دهد تا به طور یکپارچه با دکوراسیون منزل شما ترکیب شود. PurrFur Cat House کاملاً مونتاژ شده وارد می‌شود، در وقت شما صرفه‌جویی می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که گربه شما می‌تواند فوراً در مکان دنج جدید خود شیرجه بزند.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 بعدی آخرین (1 - 10) / 29322 \| صفحه 1 از 2933