1ـ کاسکوهای دم سیاه (نژاد تیمنه) از لحاظ شکل ظاهری با داشتن دم سیاه، منقار بالایی روشن و جثه ای با وزن متوسط 350 گرم؛ از کاسکوهای دم قرمز (نژاد لامینیت) با داشتن دم قرمز، منقار سیاه و جثه ای با وزن متوسط 450 گرم متمایز می شوند.
2ـ کاسکوهای دم سیاه در سنین 6 تا 12 ماهگی و کاسکوهای دم قرمز در سنین 12 تا 18 ماهگی قابلیت یادگیری سخن گویی پیدا می کنند، ولی این موضوع هیچ نوع برتری برای دم سیاه ها از نظر سخن گویی ایجاد نمی کند.
3ـ طول مدت اهلی شدن هر دو نژاد، در شرایط کار کردن صحیح با آنها، به طور متوسط 3 ماه است.
4ـ قدرت یادگیری سخن گویی به زبان انسان و نیز قدرت یادگیری انواع صداهای دیگر در هر دو نژاد یکسان است.
5ـ ک اسکوهای دم قرمز به دلیل داشتن جثه ای بزرگتر و ظاهری زیباتر از کاسکوهای دم سیاه، طرفداران بیشتری دارند و لذا به طور متوسط در هر شرایطی که باشند؛ گران تر خرید و فروش می شوند.
6ـ رفتارشناسی، فرایند تشکیل جفت، جوجه کشی و قابلیت واضح سخن گفتن و دیگر موارد در هر دو نژاد یکسان است.
(2) جوجه کاسکوهای دم سیاه
جوجه کاسکوها از زمان خروج از تخم تا یک هفته چشمانشان بسته است. در 4 تا 6 هفتگی از والدین جدا می شوند و تا سه ماهگی توسط صاحب خود با دست تغذیه می شوند. این جوجه ها هرگز خوی وحشی نمی گیرند و لذا نسبت به جوجه های وارداتی وحشی، همواره می توان از وضعیت اهلی آنها لذت برد. جوجه های دم سیاه را می توان در 6 ماهگی و جوجه های دم قرمز را در 12 ماهگی تحت آموزش سخن گویی قرار داد. البته دم سیاه ها ممکن است تا 12 ماهگی و دم قرمزها تا 18 ماهگی سخن گویی را شروع نکنند. این جوجه ها حدوداً تا 10 الی 12 ماهگی چشمانی به رنگ سیاه یکدست دارند. بدن آنها به عوامل بیماری زا بسیار حساس است و لذا در اغلب شرایط حدود 20% جوجه های وارداتی وحشی در بین راه و در پرنده فروشی ها و حدود 40% آنها در خانه خریداران تلف می شوند. بدیهی است میزان تلفات جوجه های دست پرورده (غیر وحشی) بسیار کمتر است، زیرا چنان جوجه های هرگز تحت فشارهای فیزیکی و روحی عملیات صید، حمل و نقل و جابه جایی و رفتارهای خشن صیادان، عوامل واسطه و غیره قرار نمی گیرند. همچنین جوجه های دست پرورده از بدو خروجاز تخم در فضای بهداشتی با غذایی بسیار عالی و رسیدگی و مراقبت فراوان صاحب خود قرار می گیرند و اساساً به خاطر قرار نگرفتن تحت انواع استرس و شرایط غیر بهداشتی و گرسنگی و تشنگی، میزان تلف شدن آنها بسیار کمتر از چشم سیاههای وحشی است.
جوجه های چشم سیاه قابل خریداری از بازار معمولاً با سنی بیشتر از 5 ماهگی قابل تهیه اند. این جوجه ها به علت مقاوم نبودن در مقابل بیماریها و قرار گرفتن تحت شدیدترین تنشهای فیزیکی و روانی از زمان صید تا رسیدن به پرنده فروشیها، بسیار مستعد تلف شدن هستند، به طوری که میزان تلفات آنها ضمن چند روز بودن در پرنده فروشیها نیز بسیار بالاست. لذا هر کسی میل به خرید جوجه های چشم سیاه دارد، باید دو موضوع را خوب بداند تا متعاقباً از خرید خودش و نیز از پرنده فروش گله مند نشود: (1) ریسک تلفات جوجه های چشم سیاه در سه ماه اول ورود به خانه ها حدود 40 درصد است. (2) جوجه های دم سیاه در سن 6 تا 12 ماهگی و جوجه های دم قرمز در سنین 12 تا 18 ماهگی قدرت گفتن اولین کلمه را پیدا می کنند و هر ادعایی زودتر از این زمانها باطل است. (3) هوش و حافظه تمام کاسکوها از بدو تولد تا دست کم 35 سالگی ثابت است.
با این حال، وقتی کاسکو به سن 7 سالگی برسد، به خاطر وارد شدن به فاز جوجه کشی، از قدرت یادگیری و حال و حوصله حرف زدنش کاسته می شود و مقداری از فکر و آمادگیهای کاسکو از 7 سالگی به بعد به سمت تشکیل زندگی خانوادگی و پرورش جوجه ها متمرکز می شود و به همین میزان از علاقه آن نسبت به یادگیری یا گفتن آموخته ها کم می شود (نه از هوش و حافظه آن). طبق آخرین نتیجه گیری ها، چشمان جوجه ها از بدو تولد تا 10 الی 12 ماهگی سیاه یکدست باقی می ماند. دقت داشته باشید با توجه به دو مورد جوجه کشی موفق از کاسکو در ایران و برنامه ای که نویسنده برای ترویج جوجه کشی از کاسکو در ایران دارد، آمار و ارقام تقریبی کنونی در خصوص سن تغییر رنگ چشمها در جوجه ها و کاسکوهای بالغ و دیگر آمارهایی که عموماً قبل از آنها از کلمه «حدود» یا «تقریباً» استفاده شده است، فعلاً بهترین تقریبهای ممکنی است که نویسنه تا این زمان به آنها دسترسی پیدا کرده و انشاءالله در آینده با انجام تحقیقات بیشتری که در آنها از تعداد کافی کاسکو استفاده خواهد شد، به آمار کاملاً دقیق یا دقیق تر دسترسی پیدا خواهد شد و در تجدید نظرهای آتی کتب کاسکو منظور خواهد شد. اما تاکنون به دلیل مکتوب نبودن دقیق این آمار در کتب خارجی و مواجه نبودن نویسنده یا افراد دیگر با جوجه هایی از بدو تولد تا سنین پیری، به ناچار این آمار تقریبی تا به دست آوردن آمارهای دقیق تر، معتبرترین نتایج قابل ارائه است.
توجه داشته باشید که تا اوایل سال 1383، این آمار به صورت فوق العاده اشتباه رایج بود که اکنون تا حد بسیار زیادی نویسنده به حدود نزدیک به حقیقت دست یافته است. به طور مثال تا چندی پیش تصور می شد در ایران هیچ کاسکوی ماده ای وجود ندارد، حال آن که نویسنده به این اشتباه رایج پی برد و اعلام کرد از بین تمام کاسکوهای موجود در ایران و در بازار، نیمی نر و نیمی ماده اند و بر همین اساس روند جوجه کشی در ایران شروع شد. همچنین قبلاً گفته می شد که چشم جوجه ها در 10 تا 12 ماهگی زرد می شود، حال آن که اکنون ما می دانیم که چشم کاسکوها بعد از 7 سالگی زرد می شود. دیگر آن که این تصور غلط رایج بود که بهترین کاسکوها برای آموزش سخن گویی جوجه های چشم سیاه هستند، حال آن که امروز ما می دانیم هیچ جوجه دم قرمز زودتر از 12 تا 18 ماهگی و هیچ جوجه دم سمیاهی زودتر از 6 تا 12 ماهگی قادر به سخن گویی نخواهد شد. این مطلب به علاوۀ اثبات ثابت بودن هوش و حافظه کاسکو دست کم تا 30 سالگی، به علاوه بالا بودن امکان تلفات در جوجه های جوان و تا قبل از 2 سالگی، عملاً جوجه های چشم سیاه را از محبوبیت غلط گذشته انداخته و جوجه های چشم طوسی به عنوان بهترین انتخاب برای سخن گویی و کاسکوهای چشم زرد جوان 7 تا 15 ساله به عنوان بهترین انتخاب برای جوجه کشی معرفی می شوند
(3) جوجه کاسکوهای چشم دودی
سن این جوجه ها حدود 12 تا 24 تماه است. مقاومت آنها به بیماریها بیشتر از جوجه های چشم سیاه و کمتر از جوجه های چشم طوسی است. پس از یک دوره 3 تا 5 ماهه آماده یادگیری سخن گویی می شوند. این جوجه ها از همه نظر مابین جوجه های چشم سیاه و چشم طوسی قرار دارند. خرید آنها نسبت به چشم سیاهها از لحاظ تلفات با ریسک کمتری مواجه است، ولی مقاومت آنها در مقابل بیماریها کمتر از گروه سنی بعد (چشم طوسی ها) است. ضمناً همان طور که قبلاً گفته شد، هوش و حافظه تمام جوجه ها و بالغ ها حداقل تا 25 سالگی یکسان است، اما از 7 سالگی به بعد به علت وارد شدن کاسکوهای بالغ به فاز طبیعی و غریزی تشکیل خانواده، بر حسب شرایطی که صاحب آنها برایشان ایجاد می کند، به میزان کم و بیش از علاقه آنها به یادگیری و سخن گویی کاسته می شود. در هر حال از لحاظ میانگین قابلیت یادگیری و سخن گویی، بین تمام جوجه های دم سیاه و دم قرمز از مانی که اولین کلمه را یاد می گیرند تا 7 سالگی که به طور غریزی علاقه مند تشکیل خانواده می شوند، هیچ تفاوتی وجود ندارد.
(4) جوجه کاسکوهای چشم طوسی
جوجه کاسکوهای چشم طوسی، سنی بیش از 2 سال دارند. اینها دوره خطرناک حساسیت شدید به بیماریها را تا پشست سر گذارده اند و از لحاظ مقاومت به بیماریها، به مراتب قوی تر از جوجه های جوان تر هستند. چشم طوسی ها با گذراندن یک دوره 3 ماهه برای اهلی شدن، قدرت یادگیری سخن گویی را پیدا می کنند و به نظر می رسد برای کسانی که قصد خرید یک کاسکوی وحشی برای سخن گویی دارند، این گروه مناسب ترین هستند.
(5) کاسکوهای بالغ چشم سفید
اینها کاسکوهای بالغی هستند در سن 5/3 الی 4 تا 5/6 الی 7 سالگی. مقاومت آنها به بیماریها نسبت به جوجه ها بیشتر است و پس از اهلی شدن، همانند جوجه ها به آمورزش سخن گویی جواب می دهند.
(6) کاسکوهای چشم زرد جوان
در حدود 7 سالگی، چشم کاسکوهای بالغ از مایل به سفید به زرد کمرنگ تغییر رنگ می دهد، هیچ اطلاعاتی در دست نیست که دلیل تغییر رنگ چشم کاسکوها در سنین مختلف را نشان دهد. همچنین معلوم نیست که چه ارتباطی بین تغییر رنگ چشم کاسکو از سفید به زرد و به وجود آمدن غریزه جفت طلبی وجود دارد، اما ما می دانیم که با زرد شدن رنگ چشم کاسکوی بالغ، غریزه جفت طلبی و تشکیل خانواده در کاسکوها به وجود می آید.
جوجه کاسکوها به طور متوسط از 15 ماهگی قادر به سخن گویی می شوند و قدرت یادگیری و نیز قدرت سخن گویی را تا 7 سالگی به خوبی حفظ می کنند و با ورود به مرحله تمایل غریزی به تشکیل خانواده در حوالی 7 سالگی، به علت متوجه شدن بخشی از حواس آنها به جفت خود یا خانواده خود؛ یعنی جفت + جوجه های خود یا قرار گرفتن تحت تنش جنسی در صورت نداشتن جفت؛ ممکن نیست که بتوانند همانند زمان مجردی (دختر یا پسر بودن)، تمام قدرتشان را روی یادگیری سخن گویی از صاحب خود یا سخن گفتن صرف کنند. لذا برخلاف تصور غلط رایج، این طور نیست که در سن 7 سالگی، هوش و حافظه کاسکو کم شود، بلکه قسمت مهمی از فکر و توان کاسکو صرف فکر کردن به جفت، تمایل به جفت گیری، تخم گذاردن، روی تخم خوابیدن و بزرگ کردن جوجه ها می شود و بسیار طبیعی است که با ورود کاسکو به این حالات طبیعی، دیگر صاحب کاسکو نباید انتظار یادگیری یا سخن گویی از آن همانند گذشته را داشته باشد.
اگر می خواهید این مسئله را با عمق جان بفهمید، دوران مختلف زندگی یک انسان از زمان تولد تا حدود 20 الی 25 سالگی را در نظر بگیرید. یک بچه اگر دختر باشد، از لحاظ جنسی در سن حدود 9 سالگی و اگر پسر باشد در سن حدود 15 سالگی بالغ می شود و جوجه کاسکوها هم در سن 3 سالگی به بلوغ جنسی می رسند. با رسیدن سن دختر و پسر به بلوغ جنسی، اگرچه ترشح هورمون های جنسی در آنها فعال می شود و صفات ثانویۀ جنسی را در آنها به وجود می آورد، اما این تحولات بلوغ به آن معنا نیست که افکار بچه ها در این سنین از شور و نشاط و علاقه به بازی کردن از بین برود؛ همان طور که کاسکو با بالغ شدن در 3 سالگی، شور و نشاطش در یادگیری سخن گویی و سخن گفتن از بین نمی رود. اما دخترها غالباًً در حدود 18 سالگی و پسرها در حدود 20 تا 25 سالگی، تمایل به تشکیل خانواده پیدا می کنند و مقارن همین سنین، دیگر افکار بازی دوستی در آنها زایل می شود و به تدریج خود را برای زندگی خانوادگی آماده می کنند و برخی در همین سنین یا زودتر تشکیل خانواده می دهند؛ همان طور که کاسکوها تا 7 سالگی دوران نوزادی، کودکی و نوجوانی را پشت سر گذاشته و در حدود 7 سالگی تمایل به تشکیل خانواده پیدا می کنند. در طبیعت که کاسکوها به صورت گله ای زندگی می کنند،؛ از حدود 6 سالگی برای خود همسر انتخاب می کنند و طبق روالی که در چرخه تولید مثل دارندغ کاسکوی ماده متعاقب جفت گیری تخم گذاری می کند، به مدت 30 روز روی تخم هایش می خوابدو با خارج شدن جوجه های از تخم، همانند دیگر مادرها به پرورش جوجه هایش اقدام می کند. اما مقارن خوابیدن کاسکوی ماده روی تخم ها، کاسکوی نر حفاظت از لانه و غذا آوردن برای کاسکوی ماده را به هده می گیرد و وقتی جوجه ها درآمدند، کار غذاآوری برای جوجه ها توسط نر و ماده صورت می گیرد. از این پس نر و ماده جوجه ها را تا 3 ماهگی غذا می دهند و پس از 3 ماهگی با یاد دادن پراز به جوجه ها، کل افراد خانواده کاسکو، لانه را ترک می کنند و به گله کاسکوهای موجود در آن ناحیه از جنگل می پیوندند و با آنها به زندگی گله ای مشغول می شوند.
کاسکوی نر و ماده در شرایط زندگی در کی خانه نیز همین مراحل را می گذرانند و تا حدودی با شرایط غیرطبیعی که صاحبشان برای آنها فراهم می کند، خودشان را سازگار می کنند. بنابراین همان طور که هیچ آدم عاقل از یک دختر و پسر ازدواج کرده و بچه دار شده، انتظار ندارد که همانند قبل از تشکیل خانواده بیایند و در کوچه بازی کنند، از کاسکویی که با جفت خود تشکیل خانواده داده و بچه دار شده نیز نباید انتظار داشته باشد که همانند گذشته سخن گویی کنند یا به آموزش سخن گویی همانند سابق علاقه داشته باشند.
حال اگر کاسکو به مرحله علاقه غریزی تشکیل خانواده برسد و صاحبش برای آن جفت فراهم نکند و آن کاسکو نتواند مطابق غریزه اش به جفت و بچه های مورد نیازش برسد، چنین کاسکویی دچار تنش جنسی می شود و در این حالت به مقدار کم تا بسیار زیاد ممکن است پرهای خودش کرا بکند. جالب است که این تمایل غریزی به شکل یک دایره (چرخه) به طور مرتب در زندگی کاسکو تکرار می شود؛ یعنی این که وقتی شروع شود، هورمون های جنسی از تخمدان کاسکوی ماده و بیضه های کاسکوی نر تشرح می شود و کاسکو یا هر پرنده یا حیوان را وارد حالتی به نام طلب جنسی می کند. در این حالت اگر کاسکو جفت داشته باشد، به طور طبیعی جفتگیری می کند و دچار تنش جنسی نمی شود و اگر جفت نداشته باشد، حتماً دچار تنش جنسی خواهد شد و چون تنش جنسی آن را آزار می دهد، کاسکو یک واکنش فیزیکی به شکل «کندن پرهایش» نشان می دهد. بنابراین دقت داشته باشید که در این حالت، اگرچه ممکن است شما بتوانید کاسکو را در طول روز با انواع سرگرمی ها سرگرم کنید، اما در اغلب صبح ها ملاحظه می کنید که کاسکو در طول شب به مقدار کم تا زاد پرهایش را کنده و روی سینی کف قفس ریخته است. با این شرح حتماً متوجه شده اید که زرد شدن چشم کاسکو در حدود 7 سالگی موجب کاهش کهوش و قدرت یادگیری سخن گویی کاسکو نمی شود، بلکه کاسکو در این سن، دچار افکار جنسی و مسائل خانوادگی می شود و دیگر حوصلۀ گذشته را ندارد که در جهت لذت دادن به شما، برای یادگیری و سخن گویی، آن طور که شما میل دارید تلاش کند.
به هر حال، صرف نظر از پدید آمدن غریزه تشکیل خانواده در کاسکوها از 6 سالگی به بعد و زرد شدن چشم آن ها، چنان چه کاسکوی شما از جوجگی نزد شما بوده و تعداد زیادی کلمات و جلمات را به آن یاد داده اید، اکنون با ورود کاسکو به فاز تشکیل خانواده، از قابلیت یادگیری سخن گویی توسط آن کم می وشد و حتی کلمات و جملاتی را که قبلاً آموختهاست، با شدت قبل تکرار نمی کند. در این مرحله اگر صاحب کاسکو برای آن جفت تهیه کند و کاسکو تشکیل خانواده دهد، به خصوص کاسکوی ماده به خصوص در هنگام مستی و سپس خوابیدن روی تخم هایش، از حرف زدن می افتد و پس از درآمدن جوجه ها از تخم به کار نگهداشتن و تغذیه جوجه هایش می پردازد و به ندرت حرف می زند و شاید حرف زدنش قطع شود. قطع شدن حرف زدن مادر جوجه ها تا وقتی جوجه هایش را مراقبت می کند ادامه خواهد یافت و وقتی صاحب کاسکو جوجه ها را از آن جدا می کند، برای یکی دو ماه به حرف می آید ـ البته نه مثل سابق و مجدداً با شروع مرحله بعدی تخمگذاری و خوابیدن روی تخم ها و پرورش جوجه ها حرف زدنش قطع خواهد شد، به طور کلی حتی پرحرف ترین کاسکوهای ماده از وقتی مادر می شوند و پشت سر هم مراحل تولید مثل را طی می کنند، دیگر به ندرت حرف خواهند زد. البته در نرها که همیشه آماده جفت گیری هستند و مشکلات تخم گذاری و خوابیدن روی تخم ها را ندارند. شدت سخن گویی آن ها کمتر کاهش می یابد. اما در نرها نیز سخن گویی متعاقب خوابیدن ماده روی تخم و پس از آن کم می شود، زیرا نرها نیز وظایفی در نگهبانی لانه و محافظت از ماده کاسکو و سپس تغذیه جوجه کاسکوها را دارند.
بنابراین نتیجه می گیریم که اگر کاسکوها در سن حدود 7 سالگی توسط صاحبشان جفت دار شوند و تشکیل خانواده دهند و تولید مثل کنند؛ دیگر صاحبشان نباید همانند گذشته انتظار سخن گویی از آن ها را داشته باشد و باید انتظار بکشد تا جوجه های آن ها بزرگ شوند و یکی از آن ها را برای سخن گویی نگهدارند تا در حدود 12 ماهگی یا بیشتر از چنان جوجه یک کاسکوی سخن گو بسازند و تا 7 سالگی از سخن گویی آن لذت ببرند و مابقی جوجه های تولیدی هر دوره را صاحب کاسکو به متقاضیان بفروشد تا از آن ها کسب درآمد کند.
اما اگر میل ندارد که سخن گویی کاسکوی سخن گویش تقریباً قطع شود یا بسیار کم شود، راه چاره این است که جفت بریا کاسکوی خودش تهیه نکند و از آن اقدام به جوجه کشی نکند. در این صورت، کاسکو همواره دچار تنش جنسی خواهد بود و در طول سال با شدت کم تا زیاد پرکنی خواهد کرد. اما از سخن گویی اش آن طور که با تشکیل خانواده کم یا قطع می شود؛ کم نمی شود بلکه به خاطر تنش جنسی که همواره به آن وارد می شود، تا حدود 20 الی 30 درصد از میزان سخن گویی اش کم می شود. البته چون شما کاسکو را عضوی از خانواده خود می دانید و همانند فرزندتان دوستش دارید، مسلماً اجازه نخواهید داد که به خاطر حفظ سخن گویی کاسکو تا حدود 70 الی 80 درصد قبل، از زن دادن کاسکو نر یا شوهردادن کاسکوی ماده خودتان اجتناب کنید؛ بلکه در این مرحله باید حتماً به خاطر ارضای غرایز طبیعی کاسکوی خودتان، شرایط تولید مثل را برای آن فراهم کنید و در خصوص سخن گویی، بهتر آن است که یکی از جوجه کاسکوهای دست پرورده خودتان را تحت آموزش سخن گویی قرار دهید. البته توجه داشته باشید که اگر شما یک جفت برای کاسکوی خودتان فراهم کنید و شرایط تولید مثل طبیعی آن ها را فراهم کنید، در هر نوبت 3 تا 5 تخم سالیانه 6 تا 10 تخم و به طور متوسط 5 تا 7 جوجه از آن ها به دست خواهید آورد که این جوجه ها را می توانید با حداقل دو برابر قیمت جوجه های وحشی موجود در بازار بفروشید و باور کنید که با همین یک جفت کاسکو می توانید بدون دردسر، دست کم معادل دو برابر حقوق یک کارگر با حداقل دستمزد در طول سال در آمد داشته باشید (با نویسنده تماس بگیرید تا اگر در این کار جدی هستید، یک برنامه اقتصادی جدی برای شما طراحی کند تا بتواند در کنار تا بتواند در کنار شغل معمولی خودتان یک درآمد خوب هم از کاسکو داشته باشید و / یا اگر شغل مناسبی ندارید و به شغل کاذبی؛ مثل بسیاری از شغل های پرزحمت و بی خاصیت برای جامعه، مشغول هستید، به طور کامل به شغل کاسکوداری مشغول شوید تا هم مولد کاسکو به عنوان زیباترین سرگریم برای تمام اقشار مردم باشید و هم با شغل کاذب خودتان سرباز جامعه و اقتصاد کشور نباشد. من نمی دانم شما چکاره هستید؟ اما باید بدانید که در مشاغلی مثل مسافر کشی؛ دست فروشی؛ دوره گردی؛ دلالی های غیر ضروری؛ پول فروشی و صدها شغل کاذب و بسیار پرزحمت و کم درآمد، نه تنها هیچ خاصیتی از زحمات شما نصیب جامعه نمی شود، بلکه کار شما عملاً و بی جهت باعث شلوغی ترافیک و تورم اقتصادی و در جامعه می شود و خودتان هم زندگی مناسبی ندارید. حال آن که با مهارت یافتن در کار جوجه کشی از کاسکو و داشتن فقط 4 جفت کاسکو، شما می توانید سالیانه حداقل 20 جوجه کاسکو تولید کنید که درآمد حاصل از فروش 20 جوجه کاسکو در سال، در حال حاضر معادل حداقل معادل درآمد 5 کارگر است با حداقل حقوق تعیین شده از طرف دولت. البته نباید نگارن این باشید که اگر بسیاری از مردم به این کار مشغول شوند، قیمت جوجه کاسکو پایین میاید، زیرا اگر ما به آن روز برسیم که شما به اندازه نیازی داخلی جوجه کاسکو تولید کنید و نیازی به واردات جوجه کاسکوی وحشی نباشد و مازاد داشته باشیم، اقدام به صادرات کاسکو به کشورهای دیگر خواهیم کرد.
اما اگر شما یک شغل پر درآمد و غیر کاذب و آبرومندانه ای دارید و وقت و حوصله جوجه کشی از کاسکو را ندارید، می توانید این طول عمل کنید که وقتی کاسکوی شما به سن جوجه کشیس رسید و طبعاً دیگر مطابق میل شما سخن گویی نکرد، آن را با یک جوجۀ تولیدی توسط افراد حرفه ای در کار جوجه کشی عوض کنید. به این ترتیب افرادی مثل شما می توانند همواره یک جوجه کاسکو یاکاسکوی بالغ جوان در سنین مناسب سخن گویی داشته باشند و افرادی که به کار جوجه کشی به صورت حرفه ای مشغول می شوند، از کاسکوهای بالای 7 سال به صورت جفت نگهداری کنند و از آن ها جوجه کشی کنند و این کار می تواند شغل تمام وقت و آبرومندانه و پردرآمدی برای آنها باشد، ضمن آن که چنان افراد با مشاغل کاذب مزاحم اجتماع نیستند، حالت زشتی به ترافیک و شهرها نمی دهند و خودشان هم زا داشتن یک شغل ارزشمند احساس غرور و افتخار کنند. همواره توجه داشته باشید که حجم عظیمی از مشاغل و تولیدات آنها در رابطه با تولید چیزهایی است که مردم به عنوان سرگرمی نیاز دارند؛ مثل انواع اسباب بازی و هزاران وسیله بازی دیگر. اما هیچ نوع اسباب بازی، کاسکو نمی شود، چون هیچ وقت شکسته، کهنه و خراب نمی شود؛ هیچ وقت کسی از آن حوصله اش سر نمی رود و هیچ سرگرمی ای وجود ندارد که بتواند مثل کاسکو تمام اهل خانواده را سرگرم کند و لذا کاسکو می تواند به مدت 7 سال با سخن گویی اش به آحاد مردم لذت بدهد و از آن پس مورد تکثیر قرار گیرد و این تنها شغلی است که دهها هزار نفر می توانند در کشور مشغولش شوند و نیاز به مواد اولیه ندارد.
(7) کاسکوهای چشم زرد میان سال
این کاسکوها معمولاً در سن بیشتر از 15 سالگی از محیط طبیعی صید می شوند یا جوجه هایی بوها ند که در خانه ها اهلی و سخن گو شده اند و اکنون به سن میانسالی رسیده اند. مقاومت آنها به بیماریها بسیار خوب است؛ به آموزش سخن گویی کمتر از چشم زردهای جوان و جوجه ها پاسخ می دهند و برای جوجه کشی بسیار مناسب اند. کاسکوها در حالت وحشی، هر چه سن بیشتری داشته باشند؛ طول مدت اهلی کردن آن ها 1 تا 2 ماه بیشتر؛ آموزش پذیری آنها برای سخن گویی دشوارتر؛ قدرت یادگیری آنها کمتر و مقاومت آنها به بیماریها بیشتر از گروههای سنی پایین تر است. اساساً باید کاسکوها را از 7 سالگی به بعد ارد زندگی خانوادگی کرد و از آنها جوجه کشی کرد و یا آنها را با جوجه های تولیدی توسط جوجه کشهای حرفه ای عوض کرد تا مردم بتوانند همواره از داشتن یک کاسکوی جوان و مناسب سخن گویی لذت ببرند و جوجه کش ها هم جفتهای بیشتری برای جوجه کشی و کسب درآمد داشته باشند. کاسکوهای میانسال سنی از 16 سال تا 25 یا 30 سال دارند و بهترین مورد مصرف آنها وارد کردنشان به برنامه جوجه کشی است (به گروه سنی کاسکوهای چشم زرد جوان 7 تا 15 ساله نیز مراجعه کنید).
زرد شدن چشم کاسکو، دلیلی برای تمام شدن قدرت یادگیری سخن گویی آن نیست، چرا که کاسکوهای بسیار پیشرفته و مسنی که در برخی منازل هستند، علی رغم داشتن حتی 35 تا 40 سال سن، به خوبی یاد می گیرند و بسیار ع الی صحبت می کنند. تقریباً نیمی از مردمی که کاسکوهای بالغ سخن گو در خانه دارند، از پرکنی شدید کاسکوهای خود ناراحتند. اینها باید بدانند که کاسکویشان به احتمال بسیار قوی ماده است و نیاز به جفت دارد. کاسکوهای نر سخن گوی پیشرفته موجود در خانه ها، بسیار کمتر دچار پرکنی می شوند و معمولاً به قیجی کردن دم خود در کار پرکنی اکتفا می کنند. لذا کسانی که کاسکوهای نر سخن گو دارند، حتی در سنین بالا با مشکل «پرکنی، کاهش قدرت سخن گویی و یادگیری»، به میزان بسیار کمتری از صاحبان کاسکوهای ماده مواجه می شوند.
به طور کلی کاسکوهای چشم زرد وحشی، چون مدت زیادی در حالت وحشی زندگی کرده اند، دیرتر رام می شوند؛ دیرتر حرف زن را یاد می گیرند و وقتی حرف زدن را شروع کنند، هر چه سن بیشتری داشته باشند، کلمات یاد گرفته را کمتر تکرار می کنند. برای جوجه کشی فقط کاسکوهای چشم زرد مناسبند. این کاسکوها مقاومت زیادی در مقابل بیماریها دارند، اما به خصوص مادۀ آنها در دوره های جفت خواهی، پرکنی می کنند و صاحب کاسکو باید بداند که چگونه از شدت پرکنی آن کم کند یا یک جفت قابل پذیرش به آن عرضه کند.
(8) کاسکوهای چشم زرد مسن
این کاسکوها در سن بیشتر از 25 تا 30 الی 40 سالگی از محیط طبیعی صید می شوند و ممکن است سن آنها به 40 سال یا بیشتر هم برسد. اینها مقاومت بسیار زیادی نسبت به بیماریها دارند، طول مدت اهلی شدنشان زیادتر است، دیرتر به آموزش سخن گویی جواب می دهند، حافظه آنها کمتر از کاسکوهای بالغ جوان تر است و وقتی سخن گو می شوند، حال تکرار کلمات را زیاد ندارند. اینها مناسب جوجه کشی هستند.
(9) کاسکوهای چشم زرد پیر
این کاسکوها معمولاً در سن بیشتر از 40 سالگی از محیط طبیعی صید می شوند و ممکن است سن آنها به 50 سال یا بیشتر هم برسد. اینها مقاومت بسیار زیادی نسبت به یبماریها دارند، طول مدت اهلی شدنشان زیادتر است، بسیار دشوار به آموزش سخن گویی جواب می دهند، حافظه آنها بسیار کم است و معمولاً سن آنها ممکن است نه برای جوجه کشی مناسب باشد و نه ارزش سخن گویی را داشته باشند.
البته کاسکوهایی که در خانه ها به این سنین می رسند، معمولاً به خاطر یاد گرفتن سخن گویی در دوران جوانی، قدرت تکرار آموخته ها را دارند. اما در مجموع باید چنین تصور کرد که یک کاسکوی پیر دوران بازنشستگی را می گذراند و نباید زیاد به آن فشار آورید که حرف بزند یا برای شما جوجه کشی کند. همان طور که شما نمی توانید از یک پیرمرد یا پیرزن انتظار بازی کردن با شما یا بچه دار شدن داشته باشید.
(10) کاسکوهای معیوب
1ـ کاسکوهایی که پاها، منقار یا دیگر اعضای معیوب دارند، عملاً نمی توانند به عنوان یک پرنده زینتی مطرح باشند؛ زیرا هر بار که شما عیب یا معلولیت کاسکو را می بینید، به جای لذت بردن از کاسکو، رنج می کشید و چون کاسکو و دیگر پرندگان زینتی برای ایجاد نشاط در خانه توسط شما خریداری می شود و کاسکوهای معیوب یا معلول مایه غصه خوردن شما می شود، هرگز حتی به صورت رایگان، یک کاسکو یا پرنده معیوب را به خانه نیاورید.
(11) کاسکوهای مریض
اساساً طوطی ها پرندگانی بسیار مقاوم در مقابل بیماریها هستند و به جز چند بیمار که در شرایط خاص ممکن است عارض آنها شود، مریض نمی شوند و اگر مریض شوند، عمدتاً به دلیل خوب تغذیه نشدن و دچار شدن آنها به بیماریهای ناشی از سوءتغذیه یا مسمومیتهای غذایی و ابتلای آنها به بیماریهای گوارشی؛ مثل اسهال است. به هر ح ال برای موارد بیماریها به کتاب اول کاسکو مراجعه کنید. ضمناً تحت هیچ شرایط کاسکوهای بی حال، چرتی، دچار آبریزش از سوراخ های بینی یا چشمها، کاسکوهایی با پرهای ژولیده و پف کرده، کاسکوهای بی تحرک، کاسکوهای مبتلا به اسهال و کاسکوهای مبتلا به تنگ نفس را خریداری نکنید.
(12) کاسکوهای پرکن شده
(1) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش جنسی» در اثر ورود آنها به سن جفت خواهی (7 سالگی به بعد).
(2) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش تغذیه ای»؛ مثل تغذیه ناکافی یا تغذیه نادرست و ایجاد کمبود یا زیاد بود یک یا چند ماده غذایی در آنها.
(3) کاسکوهیا پرکن شده به علت «تنش ترس» یا ترس مرضی یا بیماری ترس.
(4) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش خشونت» مثل خشونتهای زمان صید.
(5) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش ناسازگاری» با محیط یا صاحب جدید.
(6) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش حمل و نقل»؛ مثل حمل و نقل نامناسب.
(7) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش تنها ماندن یا بی توجه ای» صاحب.
(8) کاسکوهای پرکن شده به علت «تنش حسادتی» در اثر وارد کردن یک کاسکو یا پرنده یا حیوان دیگر به خانه.
رایج ترین نوع پرکنی، بین کاسکوهای بالغ بیش از 7 سال وجود دارد که علت آن تنش جنسی است و راه حل آن فراهم کردن جفت است. به جز پرکنی با علت تغذیه ای، دیگر انواع پرکنی در کاسکوها ریشه روانی دارد که صاحب کاسکو باید با توجه به اطلاعات موجود در زمینه کاسکوی خودش، علت را ریشه یابی کند و با برطرف کردن آن، نسبت به معالجه پرکنی کاسکو اقام کند. چنانچه اقدامات لازم انجام شد و کاسکو کماکان به پرکنی ادامه داد، می توانید جهت معاینه و تشخیص دقیق علت پرکنی و معالجه، با نویسنده تماس بگیرید (آدرس و شماره تماس نویسنده، در ابتدای کتاب و در زیر تمام پیامهای نویسنه در انتهای کتاب آورده شده است.
(13) کاسکوهای سخن گو
درجه سخن گویی کاسکوها از 2 کلمه تا بیش از 500 کله متغیر است. نویسنده کاسکوهای سخن گو را در دسته های زیر طبقه بندی کرده است. این دسته بندی به منظور قیمت گذاری و نیز ارزیابی کاسکوهای مختلف در مسابقات کاسکوهای سخن گو می تواند کاربرد عملی داشته باشد. اگرچه گفتنعبارات 2 یا چند کلمه ای؛ جملات بزرگ و کوچک؛ عبارات یا جملات آسان یا دشوار؛ شعر به صورت یک مصرع، بیت یا بیشتر؛ واضح حرف زدن کاسکو؛ پرحرف یا کم حرف بودن کاسکو و خجالتی یا غیر خجالتی بودن روی قیمت گذاری کاسکو تأثیر مهمی دارد، اما معمولاً در هنگام ارزیابی کلی یک کاسکو از معیار «تعداد کلمات» قابل گفتن توسط کاسکو استفاده می شود. بنابراین 8 سطح زیر با تعداد کلمات مشخص شده مورد ارزیابی قرار می گیرند:
(1) کاسکوهای سخن گوی نابغه: 401 کلمه یا بیشتر.
(2) کاسکوهای سخن گوی ممتاز: 301 تا 400 کلمه.
(3) کاسکوهای سخن گوی تیزهوش: 201 تا 300 کلمه.
(4) کاسکوهای سخن گوی با با هوش عالی: 51 تا 200 کلمه.
(5) کاسکوهای سخن گو با هوش خوب: 21 تا 50 کلمه.
(6) کاسکوهای سخن گو با هوش متوسط: 11 تا 20 کلمه.
(7) کاسکوهای سخن گو با هوش ضعیف: 6 تا 10 کلمه.
(8) کاسکوهای سخن گوی کم هوش: 2 تا 5 کلمه.
مزایا و معایب مؤثر روی قیمت کاسکوهای سخن گو
مزایا یا معایب زیر هر یک در ارزیابی کاسکو نسبت به حالت متوسط، به میزان مشخص شده به ارزش سخن گویی کاسکو می افزاید یا از ارزش سخن گویی کاسکو کم می کند.
(1) کاسکوهای سخن گو با سخن گویی غیرواضح: 50% کاهش ارزش
(2) کاسکوهای سخن گو با عیب گفتن کلمات رکیک: 20 درصد کاهش ارزش
(3) کاسکوهای سخن گوی پرروی (غیرخجالتی): 30% افزایش ارزش
(4) کاسکوهای سخن گم رو (خجالتی): 30% کاهش ارزش
(5) کاسکوهای سخن گوی پرحرف: 30% افزایش ارزش
(6) کاسکوهای سخن گوی کم حرف: 30% کاهش ارزش
موارد فوق معیارهایی است که خریدار باید در هنگام خرید یک کاسکوی سخن گو در نظر بگیرید. اما واقعیت این است که براساس شرایط کنونی خرید و فروش کاسکو در ایران، نمی توان برای کاسکوهای سخن گو در سنین و شرایط مختلف قیمت مشخصی تعیین کرد. چرا که کاسکوهای سخن گو همانند کاسکوهای وحشی (جوجه یا بالغ) در بازار یافت نمی شوند که بتوان یک قیمت پایه برای آنها در نظر گرفت و با توجه به معیارهای فوق، به ارزش واقعی آنها دسترسی پیدا کرد. به طور کلی یک فرد وقتی می تواند مدعی خبرگی در موضوع قیمت گذاری کاسکوهای سخن گو باشد که علاوه بر آشنا بودن وی به قیمت میانگین کاسکوهای سخن گو در شرایط سخن گویی مختلف، بتواند موضوعات فوق را نیز بفهمد و با تجزیه و تحلیل تمامی عوامل تأثیرگذار روی ارزش یک کاسکو سخن گو و قیمت آن، اعلام نظر کند.
دلایل نظرخواهی از فرد خبره و امین در قیمت گذاری کاسکوی سخن گو
دلایل دشواری قیمت گذاری روی کاسکوهای سخن گو و نیاز شدید به اعلام نظر یک فرد کاملاً خبره، امین و بی طرف به شرح زیر است:
(1) به ندرت کسی حاضر به فروش کاسکوی سخن گوی خود می شود ـ بنابراین کاسکوهای سخن گو، حتی با قدرت 20 کلمه سخن گویی در بازار یافت نمی شود و اگر کسی یک کاسکوی سخن گو را به پرنده فروش از ترس پسرفت آن یا وارد شدن تنش روانی به آن یا احتمالاً آلوده شدن آن، هرگز آن را در فروشگاه نگه نمی دارد.
(2) میزان حرف زدن ـ کاسکوی سخن گو ممکن است از 2 کلمه تا بیش از 400 کلمه یا بیشتر حرف بزند و خریدار چگونه می تواند بپذیرد و فروشنده چگونه می تواند اثبات کند که کاسکویش دقیقاً چند کلمه حرف می زند. تنها راه مشخص شدن میزان حرف زدن کاسکوهای سخن گو این است که کاسکوی سخن گوی مورد نظر به مدت یک هفته نزد خریدار یا واسطه ای امین امانت گذاشهت شود. در این صورت خریداری که قیمت کاسکو را با تکوجه به ادعای فروشنده پذیرفته باشد و فقط میل دارد که ادعای میزان سخن گویی کاسکو به او ثابت شود، وقتی کاسکوی سخن گو ادعای سخن گویی صاحبش را به اثبات رساند، قطعاً به خرید آن اقدام خواهد نمود. اما اگر در طول یک هفته معلوم شد که کاسکو فقط درصد از ادعای کصاحبش را به خریدار اثبات کرد، خریدار به گزافه گویی فروشنده پی می برد و از خرید کاسکوی سخن گویی که مطابق ادعای صاحبش حرف نزده، خودداری می کند. در این مورد باید توجه داشته باشید که اگر صاحب یک کاسکوی سخن گو در مورد میزان سخن گویی کاسکوی خودش اغراق کرده باشد؛ مثلاً مدعی باشد که کاسکویش 50 کلمه حرف می زند، ولی کاسکوی او قادر به حرف زدن بیش از 20 کلمه نباشد؛ فروشنده هرگز بدون دریافت پول کاسکو به خریدار اجازه آزمایش کاسکو را نخواهد داد. زیرا می داند که کاسکو مطابق ادعایش حرف نخواهد زد و خریدار پس از یک هفته نگهداری، آن را به فروشنده پس خواهد داد. اما فروشنده ای که از ادعای خودش مطمئن باشد، اگر خریدار را چنان امین نپندارد که کاسکو را به مدت یک هفته نزد او امانت بگذارد، قطعاً راه دیگری وجود خواهد داشت؛ مثلاً می تواند کاسکو را نزد یک فرد امین بگذارد و با اعلام نظر فرد امین، خریدار به خرید کاسکو اقدام کند. به هر حال باید دقت داشته ب اشید که متأسفانه اکثرین قریب به اتفاق صاحبان کاسکوهای سخن گو در مورد میزان سخن گویی کاسکوی خودشان اغراق می کنند، حتی در شرایطی که بحث فروش کاسکوی آنها مطرح نباشد. لذا خریدار باید تلاش کند که در مقابل پول هنگفتی که می پردازد، مغبون نشود، به خصوص اگر کاسکوی سخن گو قبلاً توسط یک صاحبش به یک واسطه فروخته شده باشد.
(3) وضوح حرف زدن ـ کاسکوی سخن گو ممکن است واضح حرف بزند یا غیرواضح و این موضوع ممکن است در مورد کلمایت که در آینده هم یاد می گیرد، صادق باشد. برخی از کاسکوها به علت آموزش غلط غیرواضح حرف می زنند و برخی به علنت ماهیت سخن گویی غیرواضحی که دارند، به هر حال باید دقت داشته باشید که لذت بردن از سخن گویی کاسکو وقتی امکان پذیر است که کاسکو قادر باشد که یادگرفته های خود از معلم خوب را به خوبی بگوید و کاسکوهایی که ذاتاً غیبرواضح حرف می زنند، عملاً سخن گویی آن ها لذت بخش نیست و هیچ کسی میل ندارد که با زحمت زیاد به کاسکو آموزش دهد، اما کاسکو پس از یادگیری همه کلمه یا جمله، غیرواضح آن ها را بگوید.
(4) عیوب ـ کاسکو ممکن است عیوبی؛ مثل تنگ نفس یا نقص عضوهای غیرواضح داشته باشد که خریدار بی تجربه نتواند در هنگام خرید به آن ها پی ببرد.
(5) سن ـ یک کاسکوی سخن گو با قدرت مثلاً 100 کلمه سخن گویی در سن 2 سالگی نمی تواند با یک کاسکو با همان درجه سخن گویی در سن 7 سالگی هم قیمت باشد، زیرا در 7 سالگی به بعد، به خصوص کاسکوی ماده، سالیانه چند بار وارد فاز جفت خواهی می شوند که اگر جفت برای آن ها تهیه نمی شود، از سخن گویی آن ها کم می شود و پرکنی هم می کنند و اگر برا آن ها جفت تهیه شود، وارد جریان جوجه کشی می شوند و از سخن گویی آن ها کم می شود و برای منظور جوجه کشی چندان فرق نمی کند که یک کاسکوی بالغ چشم زرد معمولی و حتی وحشی را به جوجه کشی مشغول کنید یا یک کاسکوی سخن گوی بسیار پیشرفته را ـ زیرا هر دو قادرند جوجه کشی کنند و این کاسکوی سخن گو است که با ورود به فاز جوجه کشی به شدت از توان سخن گویی اش کم می شد و بعدها نیز تا می رود مشغول تمرین مجدد شود، دوباره دوره بعدی جوجه کشی آن فرا می رسد. بنابراین اگر برای یک کاسکوی بالغ 7 ساله به بعد، جفت پذیرفته شده ای تهیه شود، صاحبش باید از ین پس از خیر سخن گویی آن به مقدار زیاد بگذرد و بیشتر به جوجه کشی از آن دلش را خوش کند. دقت داشته باشید که فقط یکی از معیارها؛ یعنی معیار «سن»، می تواند حالات بسیار متعددی داشته باشد که هر یک تأثیر خاصی روی ارزش و قیمت کاسکو می گذارند. این در حالی است که معیارهای متعددی باید موردتوجه قرا گیرد و به همین دلیل، قضاوت در مورد ارزش یا قیمت کاسکوهای سخن گو کار هر کسی نیست.
(6) صاحب کاسکو ـ صاحب یک کاسکوی سخن گو ممکن است هیچ نیازی به پول نداشته باشد و هیچ میلی به فروش کاسکوی خودش نداشته باشد. بنابراین قیمتی که چنین صاحب طلب می کند با قیمتی که یک صاحب نیازمند به فروش کاسکوی سخن گویش اعلام می کند یا توقع دارد، بسیار متفاوت است.
(7) واسطه ـ یک واسطه ممکن است یک کاسکوی سخن گوی پرقیمت را با قیمت اندکی از صاحبی که عجله برای فروش دارد بخرد، اما این دلیل نمی شود که واسطه چنان کاسکو را با سود اندک به خریدار مشتاق بفروشد. بنابراین اگر شما تصادفاً و به ندرت با چنان صاحبی برخورد کنید، تفاوت پرداخت شما ممکن است بسیار قابل توجه باشد.
(8) سایر عوامل ـ عوامل دیگری از جمله پرکنی، بیماری، معیوب بودن و غیره می توانند روی قیمت یک کاسکوی سخن گو تأثیر بگذارد.
بنابراین، در خرید یک کاسکوی سخن گو، تجربه خریدار در شناخت کاسکو نوع معامله و عوامل فوق همگی تأثیر دراند و هیچ کسی نمی تواند جدول خاصی را برای کاسکوهای سخن گو با شرایط مختلف تدوین کند. در حقیقت میزان اشتیاق خریدار به داشتن یک کاسکوی سخن گو و قدرت خرید وی و نیز میزان تمایل فروشنده به فروش کاستکوی خود و شدت ایستادگی او روی قیمتی که اعلام می کند، مهم ترین عوامل تعیین کننده قیمت یک کاسکوی سخن گو محسوب می شود. به عبارت دیگر اگر خریدار تمام معیارهای فوق را بداند، ولی فروشنده میل به کاهش قیمت اعلام کرده خود نداشته باشد، معامله ای صورت نخواهد گرفت. این معیارها زمانی می تواند کاربرد عملی داشته باشد که یک خریدار همان طور که می تواند به فروشگاه های مختلف سربزند و کاسکوهای وحشی مختلف را ببیند و چانه زنی کند، بتواند به سادگی کاسکوهای سخن گوی مختلف و تضمین دشه را بیابد تا بتواند به چانه زنی در مورد قیمت آن ها مشغول شود.