با توجه به تاثیرپذیری كودكان از همسالانشان، ممكن است ذائقه كودك یا نوجوان شما تحت تاثیر سلیقه غذایی دوستانش تغییر كند و به مواد غذایی بیارزش روی آورد. بنابراین نظارت و دقت بر نحوه تغذیه فرزندان از اهمیت زیادی برخوردار است و به یاد داشته باشید بسیاری از عادات غذایی در سنین كودكی شكل میگیرد.بنابراین اصلاح آن در این دوران، میتواند از بروز بیماریها در بزرگسالی پیشگیری كند.
والدین میتوانند اولین و مهم ترین الگوی كودكانشان باشند. آنان باید آنچه را كه از نظر تغذیه و فعالیتهای روزمره برای كودكشان ضروری میدانند، رعایت كنند چرا كه آموزش به كودك تنها با «گفتن» كار ساز نخواهد بود، بلكه آنان عمل شما را الگو قرار میدهند.
هرگز كودك را وادار به خوردن غذا نكنید. غذا خوراندن به زور یا با تهدید و تطمیع و جایزه دادن، به هم خوردن اشتهای كودك را در پی خواهد داشت و عادات غذایی نامناسبی در او ایجاد خواهد كرد.
اغلب این كودكان، بعدها كه كسی نیست تا غذا را با روشهای مختلف به آنها بخوراند، دچار
كمخوری یا پرخوری میشوند. برخی بزرگسالان هم كه در كودكی به زور تغذیه شدهاند،
حس سیری ندارند و بیدلیل و بیاندازه غذا میخورند.
بهتر است
غذاهایی را كه فرزندتان میلی به خوردن آنها ندارد، در حضور كودك و با اشتیاق بخورید تا او نیز به مرور به خوردن آن راغب شود.
یكی از مهمترین وعدههای غذایی بخصوص برای كودكان و نوجوانان ـ كه در حال رشد هستند ـ وعده صبحانه است و البته باید گفت كم نیستند دانشآموزانی كه از خوردن آن طفره میروند.
خوردن صبحانه برای كودكی كه آماده رفتن به مدرسه میشود، بسیار مهم است و مادران عزیز باید به این وعده غذایی اهمیت ویژه دهند؛ زیرا حدود ٢٠ تا ٢٥ درصد انرژی روزانه از طریق صبحانه تامین میشود.
مصرف صبحانه به كودكان كمك میكند تا فراگیری بهتری داشته باشند. كودكی كه صبحانه نخورده به مدرسه میرود، همان ساعات اولیه صبح به میزان قابل توجهی دچار افت قند خون میشود و با توجه به این كه بیشترین زمان فعالیت ذهنی دانشآموزان و یادگیری مطالب درسی صبح است، نخوردن صبحانه سبب كاهش توان ذهنی شده، میزان یادگیری آنها را بویژه در درسهایی كه به تفكر نیاز دارند، كاهش میدهد.
كودكانی كه صبحانه نمیخورند، در انجام تكالیف ریاضی كارایی كمتری دارند و قدرت خلاقیت و ابتكار آنان كاهش مییابد. معمولا چنین دانشآموزانی دچار افت تحصیلی میشوند.
اگر كودك صبحها دچار احساس طعم بد دهان، دل به همخوردگی و تهوع شود، به طوری كه نتواند صبحانه بخورد، باید از لحاظ خواب، احتمال وجود انگل رودهای و نیز از نظر روحی ـ روانی مورد بررسی قرار گیرد.
اما اگر مشكلی از این نظر نداشته باشد، میتوانید با تمهیداتی ساده وی را به خوردن صبحانه تشویق كنید. بهتر است زمان خواب شبانه و خوردن شام را طوری تنظیم كنید كه صبح بموقع و با كمال میل صبحانه بخورد زیرا دیر خوابیدن و بدخوابی به دیر بیدار شدن در صبح و بیمیلی به خوردن صبحانه منجر میشود.
نرمش مختصر صبحگاهی و دوش گرفتن نیز میتواند میل به خوردن صبحانه را افزایش دهد. اگر برای صرف صبحانه زمان كافی ندارید، غلات پرك شده از قبیل گندم، جو و ذرت پرك به همراه شیر (و گاه شیر عسل) میتواند صبحانه سریعی را در اختیار فرزند شما قرار دهد.
یك صبحانه كامل میتواند شامل 2 واحد (60 گرم) نان یا غلات آماده صبحانه، یك لیوان شیر، تكه كوچكی پنیر یا 10 گرم كره و یك قاشق كوچك مربا یا عسل و یك فنجان چای در صورت تمایل باشد.
گاهی انجام تكالیف سنگین مدرسه، بخصوص در فصل امتحانات، دانشآموزان را چنان مشغول میكند كه از تغذیه غافل شده، چه بسا برخی وعدههای غذایی را حذف میكنند. والدین از كنار این مساله نباید بسادگی بگذرند چرا كه میتواند بر رشد و فعالیت ذهنی این گروه سنی، تاثیر نامطلوب و گاه جبرانناپذیری بگذارد.
بسیاری از بیماریهای دوران بزرگسالی مانند بیماریهای قلبی و عروقی، افزایش فشارخون، بعضی سرطانها و افزایش چربی خون و دیابت، به نحوه تغذیه در دوران كودكی برمی گردد. امروزه این گونه بیماریها، به دلیل مصرف بسیار غذاهای پرچرب و فوری، حتی در كودكان 10 سال به بالا نیز مشاهده میشود.