تنها یک زمین بیشتر نداریم؛ این شعار گرچه زیباست اما از فرط شعاری بودن نمی‌دانیم که تکلیفمان با آن چیست. امروز روز جهانی زمین است و از آنجایی که زباله و آسیب‌های جانبی آن بزرگ‌ترین مشکلی است که حیات سیاره‌مان را تهدید می‌کند، برخی از آن به نام روز زمین پاک نام می‌برند؛ یعنی روزی برای پاک سازی زمین از زباله. اما چگونه زمین را از زباله پاک کنیم؟ 

بدین ترتیب، برخی از کار‌شناسان راهکار را در افزایش هزینه مصرف موادی می‌دانند که عامل تولید زباله‌های تجزیه نشدنی هستند تا بدین ترتیب شاید بتوان با آلودگی محیط زیست مقابله کرد و قدمی در راستای زمین پاک برداشت اما ناگفته پیداست که دست کم این راهکار به تنهایی نمی‌تواند کاری کند که زباله‌های تولیدی ما از سطح زیر صفر متر در کنار دریای خزر و سواحل جنوبی کشور و حتی جزایر مختلف کشورمان تا ارتفاعات بالای پنج هزار متری دور و اطراف دماوند جمع شود. 

اینجاست که برخی دیگر از کار‌شناسان راهکار را در لغت پرطمطراق فرهنگ سازی جستجو می‌کنند و از عامل مهمی سخن می‌گویند که مثل حیات زمین و شاید بد‌تر، نا‌ملموس و دست نیافتنی است و به نوعی فرافکنی و جستجوی مطلوب در آینده محسوب می‌شود. به عنوان مثال، کوهنوردان از جمله افرادی هستند که نه برای سیزده به در بیرون آمده‌اند و نه با بحث‌های محیط زیستی غریبه هستند اما حجم زباله‌های ارتفاعات بسیار بلند دماوند به خوبی نشان می‌دهد که این قشر نیز گروه هدف مناسبی برای فرهنگ سازی نیستند. 

چاره چیست؟ 

بیایید برای کمک به حفظ محیط زیستی که خوبی‌هایشان به خودمان تعلق دارد و بدی‌هایش به خودمان بر می‌گردد –صرف نظر از اینکه عملکردمان نقش مستقیمی در میراث فرزندانمان خواهد داشت-، از قدم‌های کوچک شروع کنیم: 

تقریبا هر روز دست کم یکبار به سوپرمارکت و بقالی دور و اطراف منزلمان مراجعه خواهیم کرد و خرید‌هایمان را در پلاستیک‌های کوچک یا بزرگی که فروشنده در اختیارمان خواهد گذاشت تحویل می‌گیریم؛ آیا نمی‌شود که برای خریدهای کم (دو سه قلم جنس) از دستانمان استفاده کنیم؟ آیا ممکن نیست که اگر به قصد خرید بیرون می‌رویم، از یک کیف دستی بهره بگیریم تا نیازمان به یکی از بد‌ترین زباله‌های موجود در طبیعت کمتر شود؟ 

اگر به کارکرد این راهکار شک دارید، کافی است از فروشنده بپرسد که هر ماه یا هر هفته و حتی روزانه چه مقدار کیسه‌های پلاستیکی برای عرضه اقلام فروخته شده‌اش تدارک می‌بیند و این عدد را برای مصرف سالانه فروشگاههای محل زندگیتان به محاسبه بکشانید تا به منشا بدحالی زمین پی ببرید.

اصلا بیایید در مصرف پلاستیک کمی خست به خرج دهیم و با ظروف یکبار مصرف آب معدنی، نوشابه، دوغ و... به چشم یک نوع سم نگاه کنیم و در دفع این نوع زباله، ‌‌نهایت دقت را به خرج دهیم. آیا خیلی سخت است که این سم را تنها به سطل‌های زباله بسپریم یا اگر به گردش رفتیم، کمی مسئولانه رفتار کنیم و حتی چند بطری‌‌ رها شده را هم با خود به نزدیک‌ترین زباله‌دان برگردانیم؟ 

اگر به دنبال بهبود اوضاع محیط زیست باشیم، از همین قدم‌های کوچک هم که شروع کنیم، نتایج بزرگی پدید خواهیم آورد.

منطقه جفرود - بندر انزلی