Click this bar to view the full image.

ايرن: خشکسالي حکايت خسارتهاي پايان ناپذيري است که طي سالهاي اخير نه تنها روستاييان و کشاورزان را در معرض آسيبهاي جدي قرار داده بلکه در عرصه هاي زيست محيطي نيز در کمين گونه هاي نادر جانوري نشسته وآنها را در معرض انقراض قرار داده است.
به گزارش خبرنگار مهر، ردپاي خشکسالي اين روزها در عرصه هاي زيست محيطي، آنجا که گونه هاي گياهي و جانوري هر روز در حال افول هستند به خوبي قابل مشاهده است.
روزگاري در يزد و عرصه هاي کويري و پهناور آن گله هاي بزرگ گور خر ايراني، يوزپلنگ آسيايي، گله هاي بزرگ جبير و ساير پستانداران و حتي پرندگاني نظير هوبره مشاهده مي شد اما اين روزها زنگ خطر انقراض بسياري از اين گونه ها به صدا درآمده است.
روزگاري تنها از شکارهاي بي رويه به عنوان تهديد گونه هاي نادر جانوري در مناطق مختلف ياد مي شد اما اکنون در استاني نظير يزد شايد کم تاثيرترين عامل در انقراض گونه هاي کمياب پستانداران و پرندگان، شکار بي رويه باشد و در عوض خشکسالي، حفاري معادن و تخريب محيط زيست جايگزين آن شده است.
امروز خشکسالي به پديده اي تبديل شده که رد پاي آن در همه جا مشاهده مي شود و ديگر تنها روستاييان، کشاورزان، باغداران، دامداران و ... نيستند که از تبعات آن رنج مي برند بلکه عرصه هاي زيست محيطي نيز در معرض نابودي قرار گرفته اند و به تبع آن بسياري از گونه هاي نادر گياهي و جانوري به تدريج در حال از بين رفتن است.
طي سالهاي اخير اصلي ترين چالشهاي زيست محيطي استان يزد شناسايي شده و خشکسالي نخستين چالشي است که از آن به عنوان يک مشکل و معضل اصلي نام برده مي شود.
1020 گونه جانوري و گياهي بومي در يزد شناسايي شده اند
در استان يزد 130 گونه پرنده، بيش از 50 گونه پستاندار، 40 گونه خزنده و 800 گونه گياهي شناسايي شده که اين گونه ها علاوه بر تنوع به خاطر بومي بودن مورد توجه و اهميت هستند.
معاون محيط طبيعي اداره کل محيط زيست استان يزد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: بسياري از گونه هاي موجود جانوري و گياهي به ويژه در گروه پستانداران منحصر استان يزد هستند اما بسياري از اين گونه هاي بومي در حال انقراضند.
حسين اکبري افزود: نيمي از يوزپلنگ آسيايي موجود در دنيا در يزد زندگي مي کنند که با اين وجود مي توان از يوزپلنگ آسيايي به عنوان گونه بومي اين استان ياد کرد.
وي بيان داشت: هوبره نيز از جمله پرندگاني است که زيستگاه اصلي آن در يزد است.
اکبري با اشاره به ساير گونه هاي جانوري در خطر انقراض عنوان کرد: بسياري از اين گونه هاي نادر اکنون در شرايطي قرار دارند که به جرات مي توان گفت ادامه روند حاکم بر آنها، چند سال ديگر به طور کامل اين گونه ها را به انقراض مي رساند.
وي ادامه داد: در سال 1330در استان يزد 20 هزار راس جبير داشتيم که اين تعداد در اوايل انقلاب به چهار تا پنج هزار راس رسيد و اکنون اين رقم به کمتر از هزار راس رسيده است.
برآوردهاي اوليه در زمينه خسارات خشکسالي به حيات وحش استان يزد 30 ميليارد تومان بود اما با گذشت زمان و بازديد از مناطق حفاظت شده، دريافتيم که رقم خسارت بسيار بسيار بيشتر از اين ميزان است به نحوي که در عدد و رقم نمي گنجد
معاون محيط طبيعي محيط زيست استان يزد
اکبري علل و عوامل اين کاهش جمعيت به شکل فاحش را در سالهاي اوليه، شکار بي رويه و سپس خشکسالي دانست.
وي افزود: خشکسالي بيشترين تاثير منفي را در عرصه هاي زيست محيطي گذاشته است زيرا خشکسالي ميزان علوفه و شکار براي پستانداران وحشي را به شدت کاهش مي دهد و کمبود غذا در بسياري موارد سبب مرگ حيوان و در برخي موارد نيز سبب کاهش زاد و ولد آنها مي شود.
اکبري با اشاره به خسارتهاي غيرقابل جبراني که خشکسالي در طول سال گذشته به محيط زيست استان يزد وارد کرده است، اظهار داشت: برآورد اوليه ما در مورد خسارت خشکسالي به حيات وحش 30 ميليارد تومان بود که براي جلوگيري از وارد آمدن اين خسارات به سه ميليارد و 200 ميليون تومان اعتبار نياز داشتيم.
وي افزود: با گذشت زمان و بازديد از مناطق حفاظت شده، دريافتيم که خسارتها بسيار بسيار بيشتر از برآوردهاي ماست و ميزان خسارتها در برخي بخشها در قالب عدد و رقم نمي گنجد.
خشکسالي نه تنها بسياري از گونه هاي جانوري را به مرز انقراض کشانده بلکه در زمينه گونه هاي گياهي و پوشش هاي گياهي نيز خسارات ميلياردي بر جاي گذاشته است.
بسياري از جنگلهاي تاق کاملا خشک شدند و به دليل خشکسالي هاي پي در پي در طول 10 سال گذشته، گونه هاي مقاوم هم ديگر توان مقاومت در مقابل خشکي و بي آبي ندارند.
اکوسيستم طبيعي در يزد به مرحله اوليه تواني خود بازگشته اند
مديرکل محيط زيست استان يزد در اين زمينه به خبرنگار مهر گفت: اکوسيستم هاي طبيعي در مناطق مختلف استان يزد به مراحل اوليه تواني خود بازگشته زيرا بسياري از گونه ها خشک شده و از بين رفته اند و بايد دوباره بذري وجود داشته باشد تا بلکه با وجود آب، دوباره رشد کنند و به وضعيت چند سال پيش برسند.
حميد جلالوندي تاکيد کرد: خسارات به حدي جدي است که ميزان آن را نمي توان با عدد و رقم تعيين کرد.
وي تصريح کرد: آينده حيات وحش استان يزد به شدت در معرض خطر است.
در استان يزد که اينگونه در حال دست و پنجه نرم کردن با خشکسالي است در حال حاضر پروژه هاي بزرگ بين المللي در حال فعاليت است که از آن جمله مي توان به پروژه يوزپلنگ آسيايي به عنوان يک گونه پستاندار در معرض خطر انقراض ياد کرد.
خشکسالي در نبرد با حيات وحش و گونه هاي گياهي استان يزد تنها نيست و حفاري معادن، شکارهاي بي رويه، کمبود نيرو و امکانات نيز در جبهه خشکسالي قرار گرفته اند
البته خشکسالي در اين نبرد تنگاتنگ تنها نيست و حفاري معادن، شکارهاي بي رويه، کمبود نيرو و امکانات، کمبود بودجه و ... نيز به کمک آن آمده اند تا تهديدي جدي عرصه هاي زيست محيطي اين استان را تهديد کند.
به نظر مي رسد استان يزدي که روزگاري زيستگاه اصلي گونه هاي منحصر به فرد نه تنها در کشور بلکه در آسيا و جهان بوده است، امروز نيازمند توجه بيشتري از سوي مسئولان است.
به طور قطع، گوشه چشمي به قابليت ها و ظرفيتهاي استان يزد از يک سو و تهديدات و چالشهاي زيست محيطي از سوي ديگر مي تواند تقسيم بودجه هاي خشکسالي را قدري رضايت بخش تر کند.
در گزارشهاي بعدي زيست محيطي استان يزد به خطرات و تهديدهاي حفاري معادن و شکار بي رويه در عرصه محيط زيست پرداخته خواهد شد.

Click this bar to view the full image.