آفتاب: در سال‌های شاید نه‌چندان دور یعنی نزدیک به سه دهه پیش، شمال منطقه روستایی‌نشین کربال در شمال شرق شیراز یک تالاب بزرگ به نام "کمجان" وجود داشت که نامش در فهرست تالاب‌های بین‌المللی رامسر ثبت شده‌ و روستایی به همین نام در حاشیه‌ی این تالاب نیز وجود دارد.

ماجرای احیای تالاب کم‌جان داستان غریبی است، هنگامی که مردم محلی تصمیم گرفتند "کمجان" نخستین تالاب بین‌المللی ایران را بعد از نزدیک به سه دهه خشکی دوباره احیا کنند، هیچ نهاد دولتی به آنها کمک که نکرد هیچ، حتی سازمان آب منطقه‌ای دوباره از آنها به خاطر تخریب زهکش‌ها به مراجع قضایی شکایت کرد. جالب اینجاست که این زهکش‌ها که خود عامل اصلی خشک شدن تالاب کم‌جان هستند در اوایل دهه 60 به صورت غیر مجاز توسط همین سازمان آب احداث شد.

سیروس زارع از اعضای تشکل مردم نهاد احیا کننده تالاب "کمجان" می‌گوید: دست‌های پنهانی علیه احیاکنندگان تالاب وارد عمل شده‌اند و جای سوال دارد که چرا احیاء یک تالاب این‌همه مخالف دارد.

او ادامه می‌دهد: سازمان آب قصد دارد به هر قیمتی که شده است جلو احیاء تالاب را بگیرد. به این صورت که حتی همه مردم محلی را جمع‌ کرده و سعی کردند افکار عمومی را نسبت به احیاء تالاب بدگمان کنند.

زارع افزود: حتی صورت جلسه‌ای را هم به این مضمون تهیه کرده بودند که تالاب ما سالهاست خشک شده و ما تالاب نمی‌خواهیم و سعی در جمع کردن امضاء از مردم محلی هم داشتند که با تمام تلاش خود تنها 5 تا 6 نفر این صورت جلسه را امضا کردند.

او تاکید کرد: این اتفاق نشان می‌دهد که سازمان آب شمشیر را از رو بسته است و مقابل ما ایستاده است. حتی شبانه آب‌بندهایی که توسط مردم محلی برای جمع کردن آب در قسمت تالاب روی زهکش‌ها احداث شده بود، تخریب شد.

او ادامه داد: اقدامات ما برای احیای تالاب مؤثر بود البته این اقدامات در تابستان به علت کم بودن آب نمود نداشت اما با جریان یافتن زه‌آب‌های پائیزی، تالاب آرام آرام داشت جان می‌گرفت که این آب‌بند‌های تخریب شده و حداقل آبی هم که در تالاب ذخیره شده بود از دست رفت.

زارع تصریح کرد: چون احداث زه‌کش‌ها در اوایل دهه 60 غیر قانونی بود هیچ سازمانی نه جهاد کشاورزی و نه سازمان آب مسئولیت احداث آن و اشتباه آن زمان را قبول نمی‌کند و یکدیگر را متهم می‌کنند.

او در ادامه گفت: اما هنگامی که بحث حق آبه و متولی زهکش به میان می‌آید سازمان آب خود را متولی می‌داند و با وجود اینکه احداث این زهکش‌ها از اساس غیرقانونی بوده و هیچ‌گونه توافق زیست‌محیطی در زمان احداث زه‌کش‌ها نشده است از کسانی که روی این زهکش‌ها آب‌بند ایجاد کرده‌اند به مراجع قضایی شکایت کرده‌اند.

زارع گفت: اما آنچه برای ما سوال برانگیز است این است که با وجود اینکه اقدام برای احداث این زهکش‌ها از اساس مشکل دارد نامه‌ای از طرف سازمان حفاظت محیط‌زیست و توسط شخص آقای دکتر صدوق، معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست به امضا رسیده است که به اداره کل محیط‌زیست استان فارس تاکید شده برای انجام احیای تالاب کسب موافقت سازمان آب الزامی است.

او ادامه داد: طبیعی است که سازمانی که خود این تالاب را خشکانده است با احیای دوباره آن مشکل دارد و هرگز با احیای آن موافقت نمی‌کند،آیا این سوال‌برانگیز نیست که چرا سازمانی که باید خود مدعی تخریب‌کنندگان یک تالاب باشد بیاید و از کسانی که خود تخریب کننده تالاب بوده‌اند موافقت و رضایت بگیرند.

این عضو انجمن احیا کنندگان تالاب کم‌جان گفت: اداره کل محیط‌زیست استان فارس بسیار تلاش می‌کند که تالاب احیا شود اما هنگامی که موقع اجرا می‌شود، حتی یک بودجه حداقل هم برای احیای تالاب هزینه نمی‌شود.

او در مورد وضعیت فعلی تالاب نیز گفت: درحال حاضر با همین آب اندک که در تالاب جمع شده بسیاری از پرندگان مهاجر و نیمه مهاجر و آب‌زی و کنار آبزی در این مکان ساکن شده‌اند. حال تصور کنید اگر این تالاب به طور کامل آبگیری شود چه اکوسیستم فعال و منحصر به فردی ایجاد می‌شود.

زارع تاکید کرد:با وجود اینکه تالاب "کم‌جان" اکنون درحداقل شرایط یک اکوسیستم تالابی قرار دارد اما انواع «اگرت»، «آنگوت»، «اردک کله سبز»، «اردک سرحنایی»، «غاز خاکستری»، «گاوچرانک»، «سیسک»، «سلیم»، «میش‌مرغ»، «هوبره» و«عقاب تالابی»، تنها بخشی از پرندگانی هستند که در دامن این تالاب پناه گرفته‌اند که نیاز به حفاظت از آن‌ها به شدت احساس می‌شود.

او تاکید کرد: اکنون تنها مردم محلی مشغول انجام عملیات برای احیاء تالاب هستند، اما اگر یک نهاد دولتی مانند سازمان محیط‌زیست وارد عرصه شود، عملاً بسیاری از کارشکنی‌ها خود به خود ازچرخه مقاومت کنار می‌روند.

این فعال زیست‌محیطی ادامه داد: البته اقداماتی مانند وارد کردن تالاب کمجان در آمار سرشماری امسال نشان از توجه اداره کل حفاظت محیط‌زیست به این تالاب دارد اما این اقدام کافی نیست.

او تاکید کرد: قدم‌های اولیه را مردم درجهت احیای تالاب کم‌جان برداشته‌اند و اکنون تمام نگاه‌ها به سمت مسئولین است.درحال حاضریک سال ازعملیات احیای تالاب می‌گذرد اما غیراز نهاد‌های مردمی، هیچ نهاد مسئول دولتی وارد میدان عمل نشده است و اقدامات تنها درحد نامه‌نگاری است، مگراین کاغذبازی‌ها آخربه کجا ختم می‌شود.

Original thread: دست‌های پنهان اجازه نمی‌دهند تالاب «کم‌جان» دوباره جان بگیرد, Author: amirhmf, Site: تالار گفتگوی پرشین پت(مای پت)