این روزها در ایران‌، بیش از هر چیز دیگری‌، داستان «هدفمندی یارانه‌ها» ذهن مردم را به خود مشغول کرده است‌، داستانی که افزایش قیمت بنزین‌، یکی از فصل‌های پر مخاطب و حساس آن به شمار مي‌رود. 

در حال حاضر بیش از 10 میلیون خودرو در کشور ‌تردد مي‌کند و حال که قرار است بنزین گران شود‌، قطعا میزان مصرف سوخت این خودروها به خصوص در مورد سواری‌ها‌، اهمیت ویژه‌ای نسبت به گذشته دارد. این موضوع در شرایطی است که بنابر آخرین آمار موجود‌، همه خودروهای داخلی از مصرف سوختی بالای 5/6 لیتر در هر 100 کیلومتر سیکل‌ترکیبی برخوردارند و در مواردی‌، اشتهای آنها به 5/8 و حتی 9 لیتر نیز مي‌رسد. 

آماری که در مورد مصرف سوخت خودروهای داخلی در دست است‌، بر اساس استاندارد یورو2 محاسبه شده و هر یک از آنها بنا بر مقدار بنزینی که مي‌بلعند‌، رتبه‌ای را بین A تا F به خود اختصاص داده‌اند. این رتبه بندی به نحوی است که هر چه از A به سمت F برویم‌، مصرف سوخت خودروها بیشتر مي‌شود. طبق آمار‌، تنها دو خودرو داخلی در رده A قرار داشته و چهار خودرو نیز رتبه B را در اختیار دارند. پنج خودرو نیز رتبه C و سه خودرو رتبه D و دو خودرو نیز رتبه‌های E و F را به خود اختصاص داده‌اند. البته خانواده پراید با توجه به مدل‌های مختلف‌، رتبه‌ای بین B تا D دارد. 

مصرف سوخت و رتبه فعلی خودروهای داخلی در شرایطی است که اگر استاندارد سوخت به یورو 3 ارتقا مي‌یافت‌، نه تنها رتبه بیشتر این خودروها افت مي‌کرد‌، بلکه حتی برخی از آنها به دلیل غیر مجاز بودن میزان مصرف‌، باید از چرخه تولید کنار مي‌رفتند. در حال حاضر استاندارد قانونی در کشور‌، یورو2 بوده و ظاهرا قرار است از سال 91‌، استاندارد یورو4 به کار گرفته شود. آن طور که در آمار آمده‌، ماکسیما پرمصرف‌ترین خودرو داخلی به شمار مي‌رود و MVM نیز کمترین مصرف را دارد. 

مصرف سوخت متفاوت در خانواده پراید
اما به سراغ جزئیات آمار برویم و ببینیم اشتهای خودروهای داخلی در سیکل‌های مختلف (شهری‌، اتوبان و ‌ترکیبی) چقدر است. 

ابتدا از پرتیراژترین آنها‌، خانواده پراید شروع کنیم‌، خانواده‌ای که مصرف سوخت اعضای آن‌، بسته به مدلی که دارند‌، متفاوت است. طبق آمار‌، پراید صبا که پرمصرف‌ترین عضو این خانواده به شمار مي‌رود‌، در سیکل شهری و اتوبان‌، به‌ترتیب 1/9 و 5 لیتر بنزین مي‌سوزاند و در سیکل ‌ترکیبی نیز مصرفی برابر با 5/6 لیتر در هر 100 کیلومتر دارد.
 
پراید 141 نیز که تولید آن از ابتدای پاییز متوقف شد‌، کم مصرف‌ترین عضو خاندان پراید به حساب مي‌آید و در سیکل‌های شهری و اتوبان‌، مصرف سوختی به‌ترتیب‌، 2/9 و 8/4 لیتر در 100 کیلومتر دارد. اشتهای‌ ترکیبی این خودرو نیز به 4/6 لیتر بالغ مي‌شود. همه پرایدهایی که در کشور به تولید مي‌رسند‌، 1323 سی سی حجم موتور دارند. از پراید به عنوان خودرویی کم مصرف در کشور یاد مي‌شود. 

تهران تا مشهد‌، با یک باک؟
اگرچه برخی مشتریان خانواده پژو 206‌، از مصرف سوخت بالای اعضای این خانواده صحبت به میان مي‌آورند‌، اما طبق آمار‌، 206‌ها در زمره خودروهای کم مصرف کشور قرار دارند. مدل‌هاچ بک 1600 سی سی پژو 206‌، در هر 100 کیلومتر سیکل شهری 7/9 لیتر بنزین مي‌بلعد و اشتهای آن در اتوبان نیز به 5/5 لیتر مي‌رسد. این خودرو در حالت ‌ترکیبی هفت لیتر بنزین مي‌سوزاند. این در شرایطی است که نوع اتومات این خودرو مصرف سوختی بالاتر دارد. 206 اتومات‌، در شهر و اتوبان‌، به‌ترتیب 2/11 و 7/5 لیتر مي‌سوزاند و در سیکل‌ترکیبی نیز از مصرفی حدود 8/7لیتر برخوردار است. 206 صندوق دار 1600 سی سی نیز در حالت‌ ترکیبی‌، 1/7 لیتر بنزین مصرف مي‌کند. 

اشتهای این خودرو در شهر و اتوبان نیز به‌ترتیب 6/9 و 6/5 لیتر در هر 100 کیلومتر است. همچنین مدل 1400 سی سی این خودرو نیز 9 لیتر در شهر‌، 4/5 لیتر در اتوبان و 7/6 لیتر نیز در سیکل‌ ترکیبی بنزین مي‌بلعد. ایران خودرویی‌ها در تبلیغات مربوط به فروش اولیه پژو 206 صندوق دار‌، این جمله را قید کرده بود که «با یک باک بنزین‌، از تهران تا مشهد برانید». 

خودروهای پراشتها
اما به سراغ چند تا از پرمصرف‌ترین و در عین حال محبوب‌ترین خودروهای سواری داخلی برویم. پژو 405 که هم اکنون بیشترین تیراژ را در ایران خودرو دارد‌، در‌ترافیک شهری‌، حدود 13 لیتر بنزین را مي‌بلعد و در اتوبان نیز چیزی حدود هفت لیتر مصرف مي‌کند. با این حساب‌، 405 در سیکل‌ترکیبی مصرفی برابر با 09/9 لیتر دارد. پژو پارس نیز که فیس لیفت 405 به حساب مي‌آید‌، در مصرف سوخت دست کمي‌از این خودرو نداشته و حدود 4/8 لیتر بنزین در سیکل‌ترکیبی مي‌خورد. 

این خودرو در شهر بالغ بر 1/12 لیتر اشتها دارد و اگر با آن به اتوبان بروید‌، حدود 1/6 لیتر بنزین خواهد بلعید. از پارس و 405 که بگذریم‌، سمند نیز به عنوان خودرو ملی‌، در تمام مدل‌های خود‌، مصرف زیادی به خصوص در سیکل شهری دارد. مدل LX این خودرو که اتفاقا محبوب نیز هست‌، در سیکل‌های شهری و اتوبان‌، به‌ترتیب 3/12 و 5/6 لیتر بنزین مصرف مي‌کند. این خودرو در سیکل‌ترکیبی نیز 6/8 ليتر سوخت مي‌بلعد. سورن نیز که هم حجم LX است‌، کمي ‌بیشتر از بنزین مي‌سوزاند. این در شرایطی است که سمندهای مجهز به موتور TU5‌، در حالت‌ترکیبی حدود دو لیتر کمتر سوخت مصرف مي‌کنند. طبق آمار‌، این نوع سمندها‌، در شهر و اتوبان‌، به‌ترتیب 9 و 6/5 لیتر بنزین مي‌سوزانند و مصرف سوخت آنها در سیکل‌ترکیبی نیز نزدیک به 9/6 لیتر است. آن طور که در آمار آمده‌، پژو روآ نیز در زمره خوره‌های بنزین قرار دارد. 

این پرخوری‌، البته به مدل‌های بنزینی روآ مربوط مي‌شود و مدل‌های جدید این خودرو به صورت پایه گازسوز به تولید مي‌رسند. به هر حال طبق آمار‌، روآ در شهر حدود 7/11 و در اتوبان نیز 2/6 لیتر بنزین مي‌بلعد. این خودرو در حالت‌ ترکیبی 2/8 لیتر بنزین مي‌سوزاند. اما سری هم به ماکسیما (پرمصرف‌ترین خودرو داخلی) بزنیم. این پرخور ژاپنی‌، با توجه به حجم موتور 3000 سی‌سی خود‌، 4/14 لیتر بنزین در شهر مي‌خورد و مصرف سوخت آن در اتوبان نیز حدود هشت لیتر است. ماکسیما که در پارس خودرو مونتاژ مي‌شود‌، در حالت‌ترکیبی مصرفی بالغ بر 3/10 لیتر در هر 100 کیلومتر دارد. دیگر پارس خودرویی پرخور بازار خودرو کشور که البته تولید آن به حداقل رسیده‌، نیسان رونیز است. این شاسی بلند‌، در شهر نزدیک به 14 لیتر بنزین را مي‌خورد و در اتوبان نیز مصرفی حدود 4/9 لیتر دارد. رونیز که از موتوری 2400 سی سی بهره مي‌برد‌، در حالت‌ترکیبی 08/11 لیتر سوخت مصرف مي‌کند. زانتیا نیز که دیگر در سایپا به تولید نمي‌رسد‌، با موتوری 2000 سی سی‌، 13 لیتر در هر 100 کیلومتر سیکل شهری مصرف دارد. این خودرو در اتوبان 6/6 لیتر بنزین مي‌خورد و مصرف‌ترکیبی آن نیز 9 لیتر است. 

تفاوتی دیگر در تندر-90
حیف است در مورد خودروهای داخلی مطلب بنویسم و یادی از تندر-90 نکنیم‌، چراکه این خودرو معمولا در هر موضوعی‌، حاشیه‌های خاص خود را دارد. هم‌اکنون طبق آمار کیفی‌، تندرهای ایران خودرو و پارس خودرو از کیفیتی متفاوت برخوردارند و این تفاوت‌، در مصرف سوخت آنها نیز به چشم مي‌آید. 

طبق آمار‌، تندر ایران خودرو مصرف سوخت کمتری دارد‌، به نحوی که در شهر و اتوبان به‌ترتیب 9 و 5/5 لیتر بنزین مصرف مي‌کند‌، اما تندر پارس خودرو 2/9 و 6/5 لیتر سوخت مي‌سوزاند. تندر ایران خودرو در حالت‌ترکیبی حدود 8/6 لیتر بنزین مي‌خورد‌، اما همتای پارس خودرویی آن‌، نزدیک به هفت لیتر سوخت مي‌بلعد. 

حال که بحث از تندر است‌، بد نیست سری هم به هموطن و هم خانواده اش‌، مگان بزنیم. مگان نیز که مانند تندر‌، تحت برند رنو در کشور به تولید مي‌رسد‌، با موتور 2000 سی سی و اتومات‌، 5/10 لیتر بنزین در شهر مي‌سوزاند و در اتوبان نیز مصرفی حدود 9/5 لیتر دارد. این خودرو در حالت‌ترکیبی‌، بیش از 5/7 لیتر بنزین مي‌سوزاند. مگان دنده ای 1600 سی سی نیز در حالت‌ترکیبی‌، 8/6 لیتر مصرف سوخت دارد. 
مصرف سوخت ریو
مونتاژی کره‌ای سایپا‌، با 1500 سی سی حجم موتور‌، 1/10 لیتر بنزین را در شهر مي‌سوزاند. ریو که از تیراژ چندانی برخوردار نیست‌، در اتوبان حدود 7/5 لیتر سوخت مصرف مي‌کند و در حالت‌ترکیبی نیز 3/7ليتر بنزین مي‌سوزاند. ریو در کنار خودروهایی مثل 206‌، پراید و MVM، کم مصرف‌های بازار خودرو ایران را تشکیل داده است. 

البته حساب MVM‌، با دیگر کم مصرف‌ها جداست‌، چراکه این خودرو نه تنها از حجم موتوری بسیار پایین (812 سی سی )برخوردار است‌، بلکه تیراژ کمي‌ نیز دارد. این خودرو چینی‌، که کم مصرف‌ترین محصول داخلی کشور به شمار مي‌رود‌، در سیکل‌ ترکیبی تنها 8/5 لیتر بنزین مصرف مي‌کند. MVM در شهر و اتوبان نیز به‌ترتیب‌، 8/7 و 6/4 لیتر در هر 100 کیلومتر مي‌سوزاند.