محققان قصد دارند تمامی گونه های زیستی موجود در جهان را به بارکدهای دی ان ای مجهز کنند تا به این شکل با ردیابی ساده تر گونه های در حال انقراض از نابودی آنها جلوگیری شود. به گزارش خبرگزاری مهر، طی برنامه ای که با هدف ردیابی گونه های زیستی در حال انقراض و گونه هایی که برای مصرف درصنعت تغذیه و محصولات مصرفی به خارج از مرزها برده می شوند اجرا خواهد شد هر گونه زیستی به یک بارکد دی ان ای مجهز خواهد شد.
محققان امیدوارند تلفنهای همراه یا دیگر ابزارهای دستی روزی بتوانند این بارکدهای رنگین کمانی را بخوانند تا در نهایت با استفاده از نمونه های بافتی از بدن جاندار و مقایسه آن با اطلاعات دیجیتالی موجود در بارکد بتوانند گونه های مختلف را شناسایی کنند.
پروژه بین المللی بارکد زندگی یا iBOL که قرار است اولین مرجع و آرشیو بارکدهای ژنتیکی و بزرگترین پروژه ژنومیک تنوع گونه های زیستی در جهان باشد، به واسطه جمع آوری نمونه های دی ان ای برای ایجاد پایگاهی از داده های تمامی گونه های زیستی در جهان اجرا خواهد شد.
به گفته "الکس اسمیت" استادیار اکولوژی مولکولی دانشگاه تنوع زیستی "گوئلف" در کانادا، آنچه دانشمندان در این پروژه تلاش به انجام آن دارند خلق آرشیوی جهانی از بارکدهای دی ان ای است، ذراتی بسیار کوچک از دی ان ای گونه های زیستی که امکان شناسایی انواع آنها را برای دانشمندان به وجود خواهد آورد.
تا به حال بارکد گذاری های دی ان ای به شناسایی گونه پرندگانی که سال گذشته هواپیمایی را مجبور کرد در رودخانه هادسون فرود بیاید کمک کرده است. همچنین دانشمندان با مراجعه به آرشیو 7000 تایی بارکد ماهی ها در شمال آمریکا دریافته اند تقریبا از میان هر چهار نوع ماهی یک ماهی بارکد زدایی شده است که این به دانشمندان کمک کرد تا تعداد ماهی های شکار شده را دریابند.
برای ایجاد این بارکدها دانشمندان بخشی کوتاه از دی ان ای را از بخشی استاندارد از بافت بدن جاندار استخراج می کنند و زمانی که بارکد به وجود آمد آن را در آرشیو iBOL ذخیره می کنند.
سپس با استفاده از ابزارهایی مشابه آنچه در فروشگاه های بازرگ بارکد انواع کالاها را می خواند، می توان بارکدهای دی ان ای را خواند و از این رو هر فرد متخصص یا غیر متخصصی می تواند گونه های مختلف زیستی را شناسایی کند، البته زمانی که تکنولوژی خواندن آرشیو بارکدها نیز در دسترس همه باشد.
آرشیو بارکدها دارای 87 هزار گونه رسما به ثبت رسیده بوده و از بیش از یک میلیون بارکد گونه های مختلف برخوردار است. به گفته اسمیت انسان در میان 1.9 میلیون نام جاندار زنده زندگی می کند که تنوع در میان این گونه ها یک میلیون نام دیگر را نیز به این تعداد می افزاید. دانشمندان تخمین زده اند پروژه iBOL طی 20 سال آینده بارکدهای بیش از 10 میلیون گونه زیستی چند سلولی را در خود جمع آوری خواهد کرد.
در حالی که این آرشیو در کانادا واقع شده است، 25 کشور دیگر از نقاط مختلف جهان در این پروژه همکاری دارند. به گفته اسمیت جانداران زنده روی زمین تنها خرسهای قطبی یا ببرهای سیبریایی نیستند، بیشتر آنها وزنی کمتر از یک گرم دارند، از یک سانتیمتر کوتاه ترند و قابل مشاهده نیستند. این موجودات ریز جهان را با کمک حس بویایی و چشایی خود تجربه می کنند و ما حتی از وجود آنها آگاه نیستیم.
بر اساس گزارش رویترز، این پروژه در کنار کمک به جلوگیری از انقراض جاندارانی مانند خرسهای قطبی و ببرهای سیبریایی قصد دارد بر روی تجارتهایی که با جانداران در ارتباطند کنترل بیشتری داشته و ورود و خروج جانداران را از مرزهای کشورها تحت نظر داشته باشد. همچنین این بارکدها می توانند از سوء استفاده از حیوانات و یا زیاد کار کشیدن از آنها جلوگیری کند.