فهرست قرمز گونه های در معرض خطر جامع ترین فهرست مورد پذیرش بین المللی برای ارزیابی وضعیت گونه های گیاهی و حیوانی زمین به شمار می آید. این فهرست در حال حاضر نقش مهمی در هدایت اقدامات هدایتی دولتها، NGO ها و مؤسسات علمی ایفا می نماید.
این فهرست که از سال ۱۹۹۴ و با یک روش مستدل علمی برای تعیین میزان در خطر انقراض قرار داشتن همۀ گونه ها ایجاد شده است به عنوان یک استاندارد و معیار دربارۀ وضعیت حفاظتی گونه های مختلف گیاهی و حیوانی در سراسر جهان به رسمیت شناخته می شود.
برای تهیه این فهرست برنامۀ گونه های اتحادیۀ جهانی حفاظت از طبیعت با کمیسیون بقای IUCN (SSC) و کشورهای عضو IUCN برای تهیۀ این فهرست با یکدیگر همکاری دارند و شبکه ای از دانشمندان و سازمانهای همکار را تشکیل می دهد که تقریباً در همۀ کشورهای جهان فعالیت دارند و کامل ترین مبنای علمی زیست شناسی و وضعیت حفاظتی گونه ها را ارائه می دهد.
فهرست قرمز IUCN با ابزارهای مدرن اطلاعاتی نظیر سرویس اطلاعات گونه ها پشتیبانی می شود که جمع آوری، مدیریت و پردازش اطلاعات دربارۀ گونه ها را تسهیل می کند.
هدف اصلی فهرست قرمز ارائه اطلاعات، تحلیل وضعیت، روندها و تهدیدات گونه ها به منظور اطلاع رسانی و تسهیل اقدام جهت حفاظت از تنوع زیستی است. برای دستیابی به این هدف اصلی، اهداف جزئی تر زیر تعیین شده است که عبارتند از:
- ایجاد مبنایی برای پایش وضعیت گونه ها
- ارائه زمینه ای جهانی برای ایجاد اولویتهای حفاظتی در سطح محلی
- پایش مداوم وضعیت گونه ها در تمام اکوسیستم های عمدۀ جهان
دستاوردهای فهرست قرمز معمولاً هر ۴ یا ۵ سال یکبار و معمولاً در زمان کنگرۀ جهانی اتحادیۀ جهانی از طبیعت منتشر می شود و داده های آن به طور آزاد از طریق وب سایت در اختیار همگان قرار می گیرد.
برنامۀ گونه های IUCN در حال حاضر ۴۵ هزار گونه را مدیریت می کند که مطابق برنامه ها قرار است این تعداد تا ۶۰ هزار افزایش یابد که از این میان اطلاعات کامل زیست بومی، جمعیتی، تهدیدات و اقدامات حفاظتی ۲۵ هزار گونه موجود می باشد که البته بیشتر به گونه های خشکی، به خصوص حیوانات مربوط می باشد ولی با آنکه به عنوان مثال ۱۲ هزار گونۀ گیاهی در این فهرست وجود دارد، اطلاعات کمتر از هزار مورد از آنها کامل و جامع است.
بر اساس فهرست قرمز اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) حدود نیمی از پستانداران زمین در معرض خطر انقراض هستند و تحت عناوین «به شدت در معرض خطر»، «در معرض خطر» و «آسیب پذیر» طبقه بندی شده اند.
در ادامه می توانید نمودار وضعیت حفاظتی پستانداران و نمودارهای تفکیکی برخی زیرشاخه های مهم آنها یعنی خفاشها، گوشتخواران، حشره خوارها، کیسه داران، پستانداران نخستین، خرگوشها جوندگان و سمداران، بر اساس آمارهای ماه اوت IUCN را مشاهده نمائید.