برای همین است که محیطزیست استان گیلان نگهداری پرندگان وحشی توسط مردم را یکی از مهمترین دغدغههای متولیان حفظ محیطزیست عنوان کرده است؛ به خصوص پرندگانی که توسط کارشناسان برای تحقیق دربارة زندگیشان حلقهگذاری شدهاند. چرا که با حصر کردن این پرندهها، مسیر تحقیق هم متوقف خواهد شد.
برای پرنده چه چیزی مهمتر از پرواز است؟ مطمئنا هیچچیز. پس چگونه است که انسانی، همهچیز یک پرنده را میگیرد تا به تماشای ناتوانی و ذلت او بنشیند؟ این موضوع وقتی دلخراشتر میشود که میفهمیم بسیاری از این پرندههای
وحشی که در قفسهای خانگی نگهداری میشوند،از گونههای حمایت شده و در خطر انقراض ایران هستند. به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان به همین دلیل، نگهداری آنها در حصر، ضربه جبرانناپذیری به محیطزیست ایران وارد میکند. امیر عبدوس نحوة نگهداری این پرندهها را هم مناسب نمیداند و میگوید: «بسیاری از این پرندهها توسط عدهای در منازل و در شرایط نامناسب نگهداری میشوند، به نحوی که امکان بازگشت آنها به طبیعت از بین میرود.» اینجاست که به تماشای ناتوانی و ذلت نشستن، معنای واقعی مییابد. البته قانون هم در این باره سکوت نکرده و نگهداری هرگونه پرنده
وحشی بدون اخذ مجوز را جرم دانسته، اما به گفته وی هنوز بسیاری دست به این عمل مجرمانه میزنند.
«طبق ماده ۱۳ قانون شکار و صید، نگهداری هرگونه پرنده
وحشی بدون اخذ مجوز جرم محسوب میشود اما تحویل
پرندگان سالم یا زخمی توسط شهروندان گیلانی برای رهاسازی یا تیمار آنها جرم نیست و اقدامی مثبت و قابل ستایش است.» امیر عبدوس در ادامه میگوید: «باور اشتباهی بین برخی از مردم وجود دارد که چون عمل مجرمانه حصر پرندة
وحشی را انجام دادهاند، در صورت تحویل مجرم شناخته خواهند شد. در صورتی که برای سازمان محیطزیست، تیمار و رهاسازی آن پرنده ارزشی به مراتب بیشتر از دادگاهی کردن فرد خاطی دارد.»
عبدوس در ادامه به حلقه گذاری
پرندگان توسط کارشناسان اشاره می کند و میگوید: «در سالهای اخیر بیش از ۳هزار عدد پرنده در استان گیلان و تعداد زیادی از
پرندگان مهاجر به این استان، در سایر کشورها حلقهگذاری و رهاسازی شدهاند.بازگشت این پرندگان، پروژههای حلقهگذاری را که نتایج آن برای پرندهشناسان، زیست شناسان و اکولوژیستها بسیار بااهمیت است، به ثمر مینشاند. اما متاسفانه، این چرخه علمی با عدم تحویل
پرندگان حلقه دار یا حداقل حلقه آنها، توسط شکارچیان و برخی از مردم متوقف میشود.»
عبدوس در ادامه به ترس از مجرم بودن کسانی که پرندههای حلقهگذاری را نگهداری میکنند اشاره میکند و میگوید: «در سالهای اخیر گروهی از شکارچیان و همچنین مردم عادی،
پرندگان حلقهدار یا هر پرنده با علامت یا نشانه خاص را زنده یا مرده (صید یا شکار شده) از ترس جریمه و ارزشمند بودن پرنده، نه تنها پرنده را بلکه حداقل حلقة آن را به محیطزیست تحویل نمیدهند.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گیلان، برای روشن شدن اهمیت تحویل حلقه
پرندگان به اداره محیطزیست این مثال را میزند: «در سالهای گذشته یک قطعه پاشلک معمولی، در یکی از روستاهای اطراف چاف صید شد و حلقه آن پس از چند دور چرخش بین افراد مختلف در نهایت با ترس به یکی از کارشناسان محیط زیست تحویل داده شد. نکته جالب این است که اطلاعات درج شده بر روی حلقه پرنده، نشان داد، این پرنده در کشور بلاروس حلقهگذاری شده است.» آنطور که وی میگوید، اطلاع از پیدا شدن این حلقه موجی از شادی را در بین کارشناسان بلاروسی ایجاد کرد و طبق گفتههای آنها، گزارش این خبر در تکمیل مطالعات آنها بر روی این گونه بسیار حایز اهمیت بوده است، چرا که این گزارش، نخستین گزارش از این گونه پرنده برای آنها از خاورمیانه بوده و همچنین نخستین گزارشی بوده که این کارشناسان از ایران دریافت کردهبودند. از طرفی این حلقه، به کارشناسان ایرانی هم نشان داد که گروهی از پاشلکهای معمولی مهاجر به گیلان که در این استان به آنها «نیشک»، «نوشت» و «اشکل چیکه» هم میگویند در کشور بلاروس جوجهآوری میکنند.
امیر عبدوس با ذکر این مثال و اهمیت به ثمر نشستن تحقیقات کارشناسان با تحویل حلقه
پرندگان به اداره محیط زیست، از همه شهروندان تقاضا کرد تا گونههای
وحشی زخمی یا سالم را جهت تیمار و رهاسازی، و
پرندگان حلقهدار را برای شناسایی به اداره های حفاظت محیط زیست شهرستانها یا ادارهکل محیط زیست گیلان تحویل دهند و نام خود را به عنوان یکی از همیاران و ناجیان نسل این
پرندگان در اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان ثبت کنند.