1- موقعیت فعلی اثر:
تبریز – خیابان فردوسی – کوچه عین الدوله 5 – محله مهاد مهین
2- تاریخچه و وجه تسمیه اثر:
صاحب کتاب (اولاد الاطهار ) درباره وجه تسمیه این
مسجد می نویسد: دو تن از سادات علوی از دست هشام بن عبدالملک بن مروان به تبریز گریختند ولی هواخواهان بنی امیه آنها را دستگیر و در این محل دارشان زدند. لهذا به
مسجد دار،
دال ذال مشهور گشت.
دال اشاره به اسم عبدالله بن جعفر و
ذال اشاره به اسم عبدالله راس المنری پسر جعفر ثانی مشهور است که برای سهولت
دال ذال می گفتند.
3- ویژگی اثر:
این
مسجد دارای چهار ستون سنگی و نه گنبد ضربی آجری دارد. گنبد میانی بزرگتر از دیگر گنبدهاست. پلان
مسجد به شکل مربع و هر ضلع آن 15 متری می باشد و بقعه امامزاده ای در ضلع غربی
مسجد به آن چسبیده است که قبر دو تن از امامزاده ها بنامهای عبدالله بن جعفر و عبدالله راس المنری پسر جعفر ثانی در آن می باشد.
بقعه با اختلاف ارتفاع 1 متر از
مسجد با پنجره های فلزی جدا شده است و فضای داخل بقعه آینه کاری آن که در سال 1380 ش انجام شده است.
4- تزئینات، نوع مصالح و ابعاد اثر:
پلان
مسجد به شکل مربع شبستانی می باشد با ستونهای سنگی و دیوار چینی آن با آجر و ملات خاک و آهک می باشد. برای پوشش دهنه ها از گنبد که مصالح آجر و خاک و آهک استفاده کردند. برای نورگیری و همچنین تهویه هوا بر روی گنبدها دریچه هایی قرار دارند. در قسمت دیواره غربی
مسجد بقعه امامزاده ای که به شکل مستطیل می باشد و با اختلاف سطح 1 متر نسبت به
مسجد بالاتر می باشد که قبر دو تن از امامزاده ها که در دوره اموی در همین
مسجد به دار آویخته شدند قرار دارد.
تزئینات آینه کاری جدیدا" داخل بنا انجام شده است و گنبدی با سازه بتن آرمه به روی آن در سال 1380 اجرا شده است. پشت بام
مسجد با آجر فرش شده است و روی آن کاه گل می باشد. کف
مسجد بوسیله چوب تخته کوبی شده است.
مصالح به کار رفته در بنای بقعه از آجر و ملات ماسه سیمان می باشد و نمای بیرونی با آجر تزئین شده است.
جنس دربها و پنجره های بقعه آلومینیومی می باشد. عرصه بنا 530 متر مربع و اعیانی آن 270 متر مربع می باشد.