" کتون بادی" یکی از محصولاتی است که در نتیجه متابولیسم طبیعی اسیدهای چرب در بدن تولید می شود و به طور معمول به عنوان منبع انرژی (به ویژه برای مصرف مغز ) مورد استفاده قرار می گیرد. افزایش میزان این ماده در خون ( به دلایلی که در ادامه خواهد آمد ) باعث بروز عارضه ای تحت عنوان کتوز می شود. کتوز در خوکچه های ماده آبستن را مسمومیت بارداری می نامیم. کتوز می تواند در هر دو جنس نر و ماده و در حیوانات چاق رخ دهد و به دوران آبستنی خوکچه های ماده اختصاص ندارد.
مسمومیت بارداری/ زایمان در دو تا سه هفته نخست
بارداری ، یا در اولین هفته پس از زایمان رخ می دهد و در بسیاری از موارد بدون هیچ علامتی منجر به مرگ سریع حیوان می شود.
مسمومیت بارداری در اولین و دومین آبستنی
خوکچه مادرشیوع بیشتری دارد و
خوکچه هایی که از اضافه وزن رنج می برند در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
وقتی
خوکچه مادر در زمان
بارداری از تغذیه مناسبی برخوردار نباشد ، سطح قند خون کاهش می یابد و کاهش قند خون به بی اشتهایی حیوان منجر می شود. در نتیجه گرسنگی و در یک مکانیسم جبرانی میزان کتون بادی در جریان خون به شدت افزایش می یابد. عدم تحرک حیوان آبستن به ویژه در اواخر دوره
بارداری ، مانع از مصرف کتون بادی ها به عنوان منبع انرژی است. در نتیجه انباشتگی خون از کتون بادی حیوان دچار ضعف عضلانی ، عدم تعادل ، بی اشتهایی بیشتر و بی میلی به نوشیدن آب می گردد و در نهایت به کما می رود. متاسفانه این کما در اغلب موارد برگشت ناپذیر است و پس از دوره 5-4 روزه به مرگ
خوکچه مادر منتهی می شود.
تشخیص این بیماری مهلک توسط دامپزشک اختصاصی حیوانات خاص و با اتکا به تجربه دامپزشک و شرح حال حیوان انجام می شود. اما برای تشخیص قطعی و تفریق از سندرم کمبود کلسیم ( از دیگر عوارض شایع دوران
بارداری که علائمی مشابه
مسمومیت بارداری دارد اما اصولا کشنده نیست ) انجام آزمایش خون و اندازه گیری دقیق کلیه پارامترهای خونی ضرورت دارد. خبر بد این است که تشخیص و متعاقب آن درمان کمک چندانی به
خوکچه مبتلا نخواهد کرد و تنها در موارد نادری حیوان از این مهلکه جان سالم به در خواهد برد. این به معنای تاکید چندین باره بر پیشگیری است : ضرورت دارد قبل از
بارداری ( قبل از جفت گیری ) چک آپ کامل حیوان ماده انجام شود. وضعیت بدنی
خوکچه و آمادگی حیوان برای
بارداری سنجیده شود و با توجه به ملاحظاتی نظیر سن ، وزن ، زایش های قبلی و ... مجوز
بارداری حیوان توسط دامپزشک اختصاصی حیوانات خاص صادر شود. به علاوه
خوکچه در طول دوره
بارداری نیازمند رژیم غذایی اختصاصی است . تغذیه نامناسب دوران
بارداری می تواند عوارض متعددی برای
خوکچه ایجاد کند (
مسمومیت بارداری، کمبود کلسیم، کمبود ویتامین ث ، سقط و ... ) توصیه می کنم در طول دوره
بارداری با دامپزشک خود ارتباط داشته باشید و روند آبستنی را به دقت کنترل کنید. بهتر است به صورت هفتگی وزن
خوکچه مادر اندازه گیری و ثبت شود. از وارد کردن استرس به ویژه در دو هفته پایانی اکیدا خودداری کنید. استرس یکی از مهمترین عوامل مستعد کننده
مسمومیت بارداری / زایمان در
خوکچه های
هندی است.
نویسنده: دکتر میثم امانی www.drexotic.ir