زیستگاه اصلی
شاه طوطی از
پاکستان تا
ویتنام است که کشورهای پاکستان،
هند،
سری لانکا،
بوتان،
نپال،
بنگلادش،
برمه،
تایلند،
لائوس و ویتنام را شامل میشود. علاوه بر این جمعیت‌هایی از طوطیهای قفسی فراری نیز در
افغانستان،
ایران،
کویت،
عربستان،
ترکیه،
امارات و
یمن ساکن شده‌اند. هرچند جمعیت این گونه رو به کاهش به نظر میرسد اما این کاهش آن‌چنان سریع نیست که آن را در شمار گونه‌های آسیب‌پذیر قرار دهد. جمعیت جهانی این گونه اندازه‌گیری نشده ولی گزارش‌ها از تعداد زیاد آن در پاکستان و کمیابی در هندوستان حکایت دارد.
[۱]
طول این پرنده ۵۸ سانتیمتر و رنگ اصلی‌اش سبز است و در جنس نر آن نوار سیاهی از بخش زیرین
منقار منشعب شده و در پشت گردن به نوار قرمزی ارتباط می‌یابد. اگر از
جوجگی با انسان باشند استعداد یادگیری واژه‌ها را دارند.
تکثیر این
طوطی در درون
نورخان (پاسیو) میسر است.
شاه طوطی به احتمال زیاد برای اولین بار در هندوستان اهلی شده‌است و بعدها گونه اهلی آن توسط بازرگانان و برخی دریانوردان و یا پادشاهان و امرا به جاهای مختلف جهان برده شده‌است. سهولت نگهداری و توقع اندک پرنده و زاد و ولد و تکثیر آسان و قدرت سازگاری آن با محیط¬های آب و هوایی مختلف باعث شده‌است که پرورش آن در سرتاسر جهان رایج و متداول شود.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که
طوطی سبز عمری طولانی دارد و برخی از پرورش دهندگان معتقدند که
شاه طوطی میتواند بین بیست و پنج تا سی و پنج سال عمر کند و حتی برخی معتقدند که این پرنده تا چهل سال عمر میکند.
__________________________________________________ ____________________
تاریخچه پرورش شاه طوطی
این پرنده در حدود سه هزار سال قبل برای اولین بار توسط مردم هندوستان اهلی گردید. در آغاز پادشاهان و خانواده‌های ثروتمند و اشرافی هندوستان به پرورش این پرنده پرداخته و روش تقلید صدا را به آن آموختند و بعدها سایر طبقات اجتماعی به این کار روی آوردند. یونانی‌ها اولین ملت اروپایی بودند که با پرورش و نگهداری این پرنده آشنا شدند زیرا که
شاه طوطی توسط جانشینان اسکندر از ایالت پنجاب به کشور یونان برده شد. اسکندر مقدونی که در طی سال های۳۲۳-۳۵۶ قبل از میلاد زندگی می¬کرد، یکی از پادشاهان جهانگشای تاریخ است که پس از فتح بین النهرین و امپراتوری ایران موفق شد سرزمین هند را به تصرف خود درآورد و در آن جا با این گونه
طوطی که در هندوستان به وفور دیده می¬شد و دراروپا وجود نداشت آشنا شده و به تقلید صدای آن علاقه¬مند شده و بعدها جانشینان اسکندر آن را به یونان امروزی برده و به نام «طوطی اسکندر» به اروپاییان
معرفی کردند. در آن دوره پرورش این گونه
طوطی بیشتر در بین اشراف و بزرگان دربار سلطنتی رایج و متداول بود. سقراط اولین دانشمند غربی است که زیبایی پرنده و قدرت تقلید صدای آن را توصیف کرده‌است. احتمالاً
طوطی ملنگو نیز که شباهت زیادی به
شاه طوطی داشت در همان دوره تاریخی به اروپا راه یافته باشد. بعدها رومی‌ها دومین ملت اروپایی بودند که به پرورش و نگهداری ازشاه
طوطی پرداختند.
شاه طوطی در سال ۱۷۶۶ میلادی توسط دانشمند معروف کارل لینه در رده بندی جهانی قرار گرفت.
__________________________________________________ __________
گونه‌های شاه طوطی
.
شاه طوطی معمولی
۲.
شاه طوطی برمه
۳.
شاه طوطی آندامان
۴.
شاه طوطی نپال
۵.
شاه طوطی سیامی
__________________________________________________ _____________
تعیین جنسیت
تعیین جنسیت در
شاه طوطیهای بالغ به راحتی به وسیله حلقه دور گردن صورت می‌گیرد. رنگ پر و بال و حلقه دور گردن در
شاه طوطی در سن سه سالگی به بالا مشخص میگردد. در برخی از
شاه طوطیها رنگ حلقه دور گردن در پرنده نر بین سن ۱۸ تا ۳۰ ماهگی کامل می¬شود و گاهی اوقات این حلقه در سن ۳۶ ماهگی کامل شده‌است. رنگ جوجهها معمولاً تا قبل از بلوغ شبیه رنگ پرنده ماده‌است. لذا تعیین جنسیت از روی حلقه دور گردن انحصاراً بعد از بلوغ امکان پذیر است.
__________________________________________________ ____________________
تعیین سن شاه طوطی
تعیین سن
شاه طوطی کار دشواری است و چنانچه پرنده شناسنامه داشته باشد، تعیین سن دقیق آن مقدور میشود و در غیر این صورت تعیین دقیق سن پرنده مقدور نیست. بدیهی است که برخی از صفات و مشخصات ظاهری میتواند جوان و یا مسن بودن پرنده را مشخص کند که البته این کار فقط توسط پرورش دهندگان حرفهای ممکن است. معمولاً عنبیه چشم
شاه طوطی در جوجهها تیره‌است و هرچه سن پرنده افزایش یابد رنگ آن به زردی می‌گراید، این مشخصه باعث میشود تا برخی از پرورش دهندگان حرفهای بتوانند سن
طوطی را تخمین بزنند. البته قابل ذکر است که سن
طوطی نر با دیدن حلقه دور گردن نیز قابل تخمین است. هرچه سن پرنده افزایش یابد. منقار پرنده کم رنگ تر و خط خطی تر و فلس‌های پای پرنده کدر میگردد.
__________________________________________________ ___________________
طوطی سبز دم بلندی دارد و لذا برای نگهداری به قفس نسبتاً بزرگی نیاز دارد. قفس
طوطی سبز باید از جنس فلز آب دیده و یا استیل بوده و محکم باشد زیرا که
طوطی سبز پس از اهلی شدن دوست دارد که از قفس بیرون آمده و بیشتر وقت خود را صرف بالا رفتن از میلههای قفس کند، بنابر این وجود لبههای تیز یا تراشه فلزات در میلههای قفس میتواند به راحتی سبب ایجاد جراحت و خونریزی در زبان پرنده شود. باید توجه داشت که گاز زدن مداوم أشیا توسط
طوطی سبز باعث ساییده شدن منقار پرنده میشود و در چنین حالتی دیگر صاحب پرنده مجبور نمی شود که خود برای کوتاه کردن و ساییدن منقار پرنده اقدامی کند. در ضمن این کار نوعی سرگرمی برای پرنده است و از این رو کمتر پرهای خود را خواهد کند. اندازه قفس
شاه طوطی باید حداقل60 سانتیمتر طول و 45 سانتیمتر عرض و 90 سانتیمتر ارتفاع داشته باشد. برای
طوطی ملنگو که کمی از
شاه طوطی کوچکتر است میتوان قفس کوچکتری تهیه کرد.
طوطی سبز نیز همانند سایر
طوطی سانان جویدن اشیای چوبی را دوست دارد و جویدن جزیی از غریزه او میباشد، لذا باید وسایلی در اختیار پرنده قرار گیرد که بتواند آنها را به راحتی گاز گرفته و بجود.از این رو استفاده از قفسهای چوبی برای
طوطی سبز به هیچ وجه مناسب نیست. قفس پرنده هرچه بزرگ و جادار باشد برای پرنده بهتر است زیرا که فضای بیشتری برای تحرک بدان میدهد. گذاشتن
دو تا سه میله در داخل قفس ضروری است و میلهها باید فاصله مناسب از هم داشته باشند تا پرنده بتواند از یکی بر روی دیگری پریده و بنشیند. ضمن آنکه مکان قفس باید در جایی نظیر اتاق پذیرایی و جلوی تلویزیون باشد که افراد خانواده بیشتر روز در آنجا هستند._______________________________________ _________________________________
برای تغذیه
طوطی سبز نیز میتوان همانند سایر
طوطی سانان از میوهجات، سبزیجات، دانهجات، غلات، میوههای مغز دار، خشکبار و بذر گیاهان استفاده کرد. در برخی از فروشگاههای پرندگان زینتی غذای آماده عرضه میشود که در این خصوص ابتدا باید اطمینان حاصل کرد که این غذا مخصوص طوطیهای بزرگ بوده و همچنین غذای خریداری شده تازه است. تغذیه این پرنده را در دو مرحله مختلف زندگی به شرح زیر می آوریم:
الف - تغذیه جوجهها
امروزه در بسیاری از مغازههای عرضه پرندگان زینتی، جوجههای
شاه طوطی و جوجههای
طوطی ملنگو به فروش میرسد. جوجههای
شاه طوطی در ماههای خرداد و تیر هر سال به وسیله برخی از صیادان حرفهای از لانه های
شاه طوطی در جنگلها وباغ های لواسانات و طرشت برداشته شده و جهت فروش به فروشندگان پرندگان زینتی عرضه میشود. جوجههای
طوطی ملنگو نیز هر سال در فروردین ماه از کشور پاکستان وارد کشور میشود. این جوجهها اغلب در سن بیست روزهگی یا یک ما هگی میباشند و خریداران باید به صورت دستی اقدام به تغذیه آنها نمایند. امروزه غذای آماده خارجی مخصوص این جوجهها در بسیاری از فروشگاههای فروش پرندگان زینتی عرضه میشود. لذا در مرحله اول استفاده از این نوع غذا توصیه میگردد و در صورت عدم دسترسی به این نوع غذا میتوان برای تغذیه جوجهها از بیسکویت و سرلاک استفاده کرد. تغذیه جوجهها باید روزانه و فقط در هنگام صبح انجام شد و از تغذیه آنها در شب خودداری شود چون تغذیه شبانه میتواند باعث بروز مشکلات گوارشی در پرنده شود. در کنار تغذیه فوق الذکر میتوان سیب، هویج آب پز، آب اناناس، آب سیب و آب هویج نیز در اختیار پرنده گذاشت و بعد از تغذیه باید به جوجه فرصت داد تا غذای خورده شده را هضم نماید. جوجهها معمولاً برحسب عادت پس از خوردن غذا دهان خود را باز میکنند و این امر باعث میشود که برخی افراد گمان کنند که جوجه هنوز گرسنه است، لذا قبل از هضم غذای قبلی اقدام به تغذیه مجدد جوجه میکنند و این امر باعث میشود که غذای جدید جلوی هضم غذای قبلی را گرفته و باعث سفت شدن آن در چینه دان و معده جوجه شده و منجر به مرگ جوجه شود. نگهداری و تغذیه جوجهها در این مرحله کاری دقیق و دشوار است، اما تمامی جوجههایی که به روش صحیح تغذیه و نگهداری شوند، پس از رسیدن به سن بلوغ کاملاً اهلی شده و قادر به تقلید صدا خواهند بود. در طول مدت نگهداری از جوجه ها باید مدفوع پرنده را تحت نظر داشت ، این مدفوع باید آبکی و رقیق باشد، در غیر این صورت باید از دادن غذاهای ملین استفاده کرد و تا آن جا که ممکن است غذای آبکی به جوجهها داد، زیرا که یبوست مهمترین عامل مرگ و میر در بین جوجهها میباشد.
ب – تغذیه پرنده بالغ
با وجود این که اجزای تشکیل دهنده غذای
طوطی سبز بسیار گوناگون است، اما همیشه قسمت اعظم جیره غذایی یک
طوطی را تخم آفتابگردان تشکیل میدهد. با وجود این که نوع سفید تخم آفتابگردان به علت داشتن پروتئین بیشتر، ارزش غذایی بالاتری نسبت به نوع مخطط آن دارد، اما در جیره غذایی
طوطی غالباً از نوع مخطط تخم آفتابگردان استفاده میشود. در هنگام تهیه تخم آفتابگردان، همیشه نوع کوچکتر آن را خریداری نمایید. با وجود این که در نظر اول چنین تصور میشود که دانه های بزرگتر از ارزش بیشتری برخوردار هستند، اما در حقیقت عکس این امر صادق است، چرا که طوطیها پوسته تخم آفتابگردان را از مغز جدا کرده و دور می اندازند. آنچه که باقی میماند، مغز تخم آفتابگردان است که اندازه آن در انواع بزرگ و کوچک تفاوت چندانی ندارد. لذا خرید دانههای آفتابگردان کوچکتر صرفه اقتصادی بیشتری دارد.
__________________________________________________ _____________________