عکس هایی از حامد کرزای رئیس جمهور افغانستان در مجلات مُد و فشن بارها کار شده است، پیراهن بلند و شلوار گشاد در کنار شنلی زیبا که هر کدام رنگی دارند اما با هم هماهنگ هستند زیباترین ترکیب پوشش را برای رئیس یک کشور قبایلی فراهم می آورد که در هیچ جای دیگری دیده نمی شود. به این ترکیب کلاه خاص و منحصر به فردی را اضافه کنید که حتی از دور هم می توان مخملین بودن آن را حس کرد. اما این کلاه که «قره قل» و یا «کراوکول» عنوان می شود چند سالی است با اعتراض دوستداران محیط زیست وحامیان حیوانات روبرو شده است، این کلاه به شیوه ای عجیب،کاملاً خشن، بدوی و غیرانسانی تهیه می شود که حتی دانستن اش هم آزار دهنده است.
هر ساله میلیون‌ها بره قره‌قل در سراسر جهان (بیش از ۴۰ کشور) پیش از تولد و یا بعد از تولد پیش از آن که شیر مادرشان را بخورند سلاخی می‌شوند. علت بازار خوب پوست قره‌قل جعد خاصی است که بره‌های این گوسفند دارند. تاجران این پوست معتقدند که کیفیت پوست حتی قبل از تولد بره بسیار بهتر است تا بعد از تولدش و البته با لمس مادر و لیسیدن توسط مادر این کیفیت از بین می رود و به اصطلاح دیگر آن جلد و گل های خوب را ندارد. آنها معتقدند، خز بره ای که ۱۵ روز قبل از تولد طبیعی، از شکم مادر بیرون کشیده شده به مراتب از خز بره ای که ۵ روز قبل از تولد طبیعی متولد شده، بهتر است. همانطور که اعتقاد دارند بره ای که فقط ۵ ساعت از تولدش می گذرد خزش بهتر از بره ای است که سه روز از تولدش گذشته است. به بیان دیگر علیرغم انکار و حاشای برخی از تولیدکنندگان این کلاه خاص، گوسفندهای حامله را با روش هایی مانند کتک زدن و دواندن وادار به سقط جنین می کنند بعد از پوست بره سقط شده کلاه می سازند!
قره قُل
برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت ها و وبلاگ هایی که علاقمندان به این موضوع در کشور افغانستان در آن می نویسند سرک کشیدیم، آنچه در پی می آید، نقل قول از همین منابع و با همان گویش شیرین است: قره قل نام نسل گوسفندی است که داری پوست مرغوب میباشد. موهای پوست این گوسفند بشکل حلقه حلقه میباشد. گوسفند قره قل در هوای خشک ودشتهای کم آب توافق داشته درشرایط گرمای ۴۵ درجه سانتی گراد در تابستان و منفی۳۰-درجه در زمستان مقاومت دارد. از قرن ۱۴۰۰ قبل میلادبه این سو این حیوان شناخت گردیده‌است. در زبان ازبیکی قره به معنی سیاه و قُل جوی را می‌گویند. در ولایت سرخان در ازبکستان شهرک است بنام قره قل [سیاه جوی ] نامیده می‌شود. در داخل شهر جوی بزرگ مملو از لوش ولای سیاه درجریان است. به همین لحاظ این شهر را بنام قره قل یا سیاه جوی می‌نامند. چوچه این حیوان بالاثر تغییرات جنتیکی در شهرک قره قل [قره کل] بدنیا آمده‌است. بعداً بطرف سائر کشور‌های آسیای مرکزی افغانستان ایران کشانیده شده‌است. این حیوان در همین مناطق توافق نموده‌است. تربیه قره قل دریک کشور افریقائی بنام نامیبیا نیز صورت می‌گیرد. در قرن ۲۰ توسط جرمنها غرض تربیه انتقال شده‌است. از پوست این حیوان کلاه پوستین پوستینچه بالا پوش ساخته می‌شود. افغانستان پس از پسته بزرگترین منبع صادرات این پوست میباشد. درحدود۵۰-۱۶ میلون دالر ارزین مدرک عواید بدست می آورد. زیاده خریداران این پوست انگلیس، دانمارک و فنلند و چین میباشد.
مرحله سخت و دشواراین پوست آش کاری است. پس ازاینکه بره نوزاد تولد شد. بسرعت او را کشته و پوست آنرا جدا میکنند. دلیل آن این است که حلقهای موی بره بالا نرود. هرقدر موی یا پشم چسپیده و باز ناشده باشد به همان اندازه قیمت میباشد. دربسیاری موارد قبل از تولد مادر او را قصابی نموده و بره آنرا در بطن مادر از بین می‌برند تا جنسیت بهتر را بدست آرند. سپس هر پوست را نمک یا شوره زده به مدت یک روز سر بسر می‌مانند تا تارهای پشم خوب بخوابت. روز فردا پوستها را در افتاب می‌گزارند تا خشک شود. سپس مرحله آش کاری آغاز می‌شود. طوریست که پوست را برای مدت ۱۸ تا ۲۰ روز نمک و آب جو زده در میان پوست گاو میپوشانند. درین مرحله پوست باید مرطوب نگه داشته شود. و آب جو را بخاطر نرم نگهداشتن پوست می‌پاشند تا پس از خشک شدن پوست نرم باقی بماند. سپس مرحله خرخره و تک تک شروع می‌شود. طوریست پوست را از میان پوست گاو بیرون کشیده تراش کاری و می‌شویند و در آفتاب خشک میکنند. سپس پوست را می‌تکانند. یعنی با چوپ خورد پوست را می‌کوبند. مقصد از تکاندن بیرون کشیدن پشم‌های جداشده در روی پوست و نرم کردن پوست میباشد. سپس قسمت‌های ناقص قیچی می‌شود. پس از قیچی مرحله سورت بندی آغاز می‌شود. درین مرحله شخص خیلی متجرب پوستها را مطابق نورم بین المللی سورت بندی نموده در کارتن‌ها غرض صادر آماده می‌شود. در افغانستان شرکتهای زیاد صادر کننده پوست وجود دارد. در چوکات شورای وزیران ریاست قره قل اداره کننده صادرات پوست میباشد. در سال ۲۰۰۶ افغانستان توانسته‌است بتعدادیک میلون پوست قره قل را صادرکندو از آن ۵۰ میلون دالر عواید بدست آورد.
کلاه کرزی
این کلاه گرچه قدمتی دیرینه در افغانستان دارد اما با به حکومت رسیدن حامد کرزای و استفاده او از این کلاه شانس دیده شدن در عرصه جهانی را پیدا کرد و به کلاه کرزی مشهور شد، همین موضوع باعث شد بیش از هر زمان دیگری در مورد آن حرف و حدیث به راه بیفتد و کرزای را شماتت کنند که چرا از کلاهی استفاده می کند که با چنین روش دردآوری تولید می شود. مشابه این اتفاق در کشور انگلستان هم رخ داد. نگهبانان سرخ پوش کاخ ملکه کلاههای بزرگ مشکی و براقی بر سر می گذارند که از پوست نوعی خرس تهیه می شوند. هواداران محیط زیست به اعتراض برخاستند که ممکنست نسل این خرسها در معرض انقراض قرار بگیرد و نگهبانان ملکه باید پوست مصنوعی بر سر بگذارند. اما افاغنه طرفدار کراکول می گویند این پوست و کلاه بخشی از فرهنگ افغانستان است و ملاحظه بردار نیست…حتی از کرزای نقل شده است که: خیال ندارم این کلاه را کنار بگذارم زیرا افغان، افغان است،اگر هم خوب به نظر میرسد که چه بهتر!
کامنت هایی که خوانندگان افغان زیر خبری مربوط به کلاه کراکول گذاشته اند در نوع خود جالب توجه است، چند نمونه از آن را بخوانید:
- مثلیکه یک نوع پیرهن راکه جوگی ها برتن میکنند و حتی ماه ها هم او را نمیشویند لباس ملی شده است، حالی میخواهند که کلاه قره قل را هم سری مردم بنام کلاه کرزی بفروشند. نه چنین نخواهد شد واقعاً خنده داراست!!!
- او بیچاره کل (کچل)است ازین خاطر قره قل میپوشد چرا نمی فهمید؟
- شیر واری چهره داره… آخر قواره میماند.
- کلاهی که از اثرشکنجه ی حیوان زبان بسته ساخته می شود تا بچه اش را سقط کند و ازپوستش کلاه بسازند، زیبینده ی آقای کرزای نمی باشد.
- کرزی نام افغانستان را از لحاظ امنیت بالا ببرد افتخار کلاه قره فل به چه درد میخوره.
- آفرینش نام افغانستان را سر کل مردم دنیا شناخت، کلتور ملی افغانها را سری کلی دنیا شناخت، براستی که یک افغان واقعی است. همه باید همچنین باشیم.
- خارج از تمام ناتوانیهای آقای کرزی در امور سیاست و دولت داری این یک نوع تبلیغ و بازاریابی خوبی برای محصولات افغانستان است، و هیچ عیبی برای ایشان نیست بلکه مایه افتخار یک فرد افغانی است که از محصول وطن خویش استفاده میکند.
- از برای خدا نام قره قل را بد نسازید!
-…….
کوتاه سخن آنکه کلاه کرزای با همه زیبایی اش دوست داشتنی نیست، بوی خشم و خشونت با حیوانات را می دهد، بوی بره سقط شده می دهد! من این کلاه را دوست ندارم.
