ممکن است شما هم از کسانی باشید که از تربیت و بهبود اخلاق سگ خود ناامید شده‌اند و می‌گویند که دلشان می‌خواهد بعضی رفتارها را به سگشان بیاموزند، اما حس می‌کنند برای این کار دیر شده است، چون سگشان دیگر توله و جوان نیست.

خبر خوب اینکه این تصور که سگ بزرگ دیگر چیزی یاد نمی‌گیرد غلط است. با پیشرفت علم رفتارشناسی سگ و به وجود آمدن ترفندهای جدید برای تربیت سگ، با صرف زمان و تلاش نه چندان زیاد، می‌توان سگ‌هایی را که سنشان زیاد شده است تربیت کرد.

تربیت سگ مختص به سگ‌هایی نیست که تازه وارد خانۀ ما شده‌اند و حد و مرزها را نمی‌شناسند، بلکه ممکن است کسی بخواهد بعد از گذشت چند سال که با سگش زندگی کرده‌ است، تربیت او را بازبینی کند و چیزهای تازه‌ای به او بیاموزد. مهم نیست که سگ شما چند ساله است، شیوۀ تربیت کردن با پاداش دادن به رفتار درست، به مرور رفتارهای درست را جایگزین رفتارهای غلط می‌کند و کیفیت رابطۀ سگ با صاحبش را بهبود می‌بخشد. خیلی ساده است: شما رفتاری را که می‌خواهید و دوست دارید از سگتان می‌بینید و او هم، در قبال کار خوب، جایزه‌ای را که دوست دارد مي‌گیرد.

خلقیات بیشتر سگ‌ها با یادگیری این سه رفتار ساده خیلی بهتر می‌شود: دستور برو سر جایت، ارتباط چشمی و کنار آمدن با نوازش. حالا به بررسی این سه می‌پردازیم تا با آموزش آن‌ها به سگتان رفتار او را بهتر کنید.

برو سر جایت
یکی از کاربردی‌ترین دستورات برای بهبود اخلاق سگ این است که هر وقت از او می‌خواهید به سر جایش، مثل تشک و رختخوابش، برود. آموزش این دستور چند مشکل رفتاری دیگر را هم حل می‌کند، مثل التماس کردن برای غذا یا خراشیدن در. همچنین این دستور می‌تواند حکم استراتژی شما را در مواجه با بعضی شرایط داشته باشد، مثلا زمانی که با گربه‌ای نمی‌سازد و می‌خواهد به او حمله کند. در همۀ این موقعیت‌ها، یک رفتار خوب، یعنی رفتن به رختخواب، به همراه جایزه و تشویق، جایگزین رفتار بدی می‌شود که سگ شما انجام می‌دهد.

همچنین این دستور به شما کمک می‌کند که در مواقع لازم بتوانید سگتان را هدایت کنید که در جای مشخصی باشد. مثلا وقتی از فروشگاه آمده‌اید و خریدها را جابه‌جا می‌کنید، به او دستور می‌دهد برود سر جایش و او دیگر زیر دست و پای شما نخواهد بود. یا وقتی مهمان می‌آید/می‌رود به سگتان این دستور را می‌دهید و خیالتان راحت خواهد بود که با باز شدن در، ناگهان، از خانه بیرون نمی‌رود. در عین حال با این دستور، سگتان را مستقل‌تر می‌کنید و به او می‌آموزید که می‌تواند مدتی از شما فاصله بگیرد.

برقراری ارتباط چشمی
در دنیای سگ‌ها، برقراری ارتباط چشمی مستقیم و طولانی مدت به معنای تهدید یا درگیری است. برای همین بسیاری سگ‌ها از چشم در چشم شدن با آدم‌ها می‌ترسند. از طرف دیگر ارتباط چشمی یکی از رفتارهای رایج در دنیای انسان‌هاست و سگی که با انسان‌ها زندگی می‌کند، زیاد، با این رفتار مواجه می‌شود. بنابراین آموزش برقراری ارتباط چشمی اعتماد به نفس سگتان را بیشتر می‌کند و احتمالا اضطراب او را، در مواجه و تعامل با آدم‌ها، کم می‌کند.

برقرار کردن ارتباط چشمی، به شما کمک می‌کند که هر زمان توجه سگتان را به خودتان جلب کنید. وقتی او کار بدی انجام می‌دهد، به او دستور «مرا ببین» یا «به من نگاه کن» می‌دهید. سگ با نگاه کردن به چشمان شما حواسش پرت می‌شود و کار بدی را که مشغول انجام دادنش بود متوقت می‌کند. آن وقت شما می‌توانید به او دستورات دیگری مثل «آرام باش» یا «بمان» بدهید.

کنار آمدن با نوازش
آموزش تحمل کردن نوازش و واکنش نشان دادن به آن راه دیگری است تا هر وقت سگتان مشغول کار ناشایستی بود، توجه او را به خودتان جلب کنید. به او آموزش دهید که به شما اجازه دهید قلادۀ او را بگیرید. این کار برای زمان‌هایی که مشغول کار بدی است و می‌خواهید حواسش را از آن کار پرت کنید بسیار مناسب است. بعد از اینکه انجام آن کار را متوقف کرد، می‌توانید دستور دلخواهتان را به او بگویید تا اجرا کند.

اینکه به سگ یاد بدهید که تماس داشتن و لمس شدن با چیزهایی که آن‌ها را نمی‌‌شناسد تحمل کند، به او کمک می‌کند تا این ترس و رفتارهای شبیه به آن در او کم شود. اگر سگ شما موقع کوتاه کردن ناخن‌هایش می‌ترسد و پنهان می‌شود، ناخن‌گیر را به پنجه‌های او بمالید و به سبب رفتار آرامش به او جایزه دهید. با این کار کم‌کم ترس او از ناخن‌گیر و اشیای ناشناس دیگر از بین می‌‎رود.

هر سگی رفتار مخصوص به خودش را دارد، ولی آموزش این سه رفتار، به بیشتر سگ‌ها کمک می‌کند که در چارچوب آموزشی و رفتاری‌ای که شما می‌خواهید قرار بگیرند و در این زمینه پیشرفت کنند. مهم نیست سگ شما چند سال دارد، معمولا آموزش این سه رفتار برای بهبود اخلاق سگ به تلاش زیادی نیاز ندارد، ولی باید جزئی همیشگی از تعاملات روزانۀ شما با سگتان باشد.